%0 Journal Article %T ارزیابی اثرات اقتصادی تشکیل بازار آب کشاورزی در شبکة آبیاری دشت رامجرد %J اقتصاد کشاورزی و توسعه %I موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی %Z 1022-4211 %A نورانی, لیلا %A موسوی, نعمت اله %A شیروانیان, عبدالرسول %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 29 %N 4 %P 177-204 %! ارزیابی اثرات اقتصادی تشکیل بازار آب کشاورزی در شبکة آبیاری دشت رامجرد %K بازار آب %K مدیریت تقاضا %K سود ناخالص (بازده برنامه‌ای) %K الگوی کشت %K الگوی برنامه‏ریزی ریاضی مثبت (PMP) %R 10.30490/aead.2022.353656.1309 %X در دو دهه‌ اخیر، تشکیل بازار آب به‏ عنوان یک راهبرد مطلوب مدیریت تقاضا برای رفع کمبود آب مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به نقش آب در بخش کشاورزی، ارزیابی اثرات تشکیل بازار آب بر وضعیت معیشتی کشاورزان حائز اهمیت است. بر این اساس، در مطالعه حاضر، اثرات تشکیل بازار آب بر تغییرات الگوی کشت و بازده برنامه‎ ای کشاورزان استان فارس بررسی شد. گردآوری داده‌های مورد نیاز با استفاده از روش نمونه ­گیری تصادفی چندمرحله­ای از صد بهره ‏بردار دارای حقابه در شبکه آبیاری دشت رامجرد صورت گرفت؛ سپس، الگوی برنامه‏ ریزی ریاضی مثبت (PMP) تهیه و سناریوی تشکیل بازار آب با لحاظ قیمت تعادلی پیاده‌سازی شد. نتایج نشان داد که با تشکیل بازار آب، سطح زیر کشت محصولات پربازده و با نیاز آبی بالا شامل برنج، گوجه‌فرنگی و چغندرقند، به‏ ترتیب، 67/40، 17/23 و 45/10 درصد و همچنین، بازده اقتصادی فعالیت ‏های زراعی در تمامی نقاط دشت رامجرد افزایش می‏یابد؛ و بر این اساس، بازده برنامه ‏ای کل اراضی دارای حقابه شبکه نیز از حدود 080/2013 به 200/2194 میلیارد ریال (معادل نُه درصد) بهبود خواهد یافت. بنابراین، ایجاد بازار آب می­تواند کارآیی اقتصادی منطقه را بهبود بخشد که البته، مستلزم اتخاذ مقررات و قوانین کارساز و نظارت دقیق بر این بازار است. تشکیل و تقویت نهادها و تشکل­های محلی آب­ بران که از جایگاه حقوقی و قانونی برخوردار باشند، می­تواند بستر لازم برای تشکیل بازار آب و نظارت بر این بازار را فراهم سازد. %U http://aead.agri-peri.ac.ir/article_126156_9e4e513b6b7c4347b1eddaa4ffdd3003.pdf