موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
2645-6443
21
2
2013
08
23
بررسی رابطه بین درآمد بخش کشاورزی و متغیرهای کلان
1
25
FA
مسعود
دهدشتی
حمید
محمدی
hamidmohammadi@uoz.ac.ir
وحید
دهباشی
10.30490/aead.2013.58686
آگاهی از روابط و تأثیر متغیرهای کلان بر اقتصاد کشور، نقش مهمی در برنامهریزی و سیاستگذاری ایفا میکند. با توجه به نقش محوری بخش کشاورزی در توسعه ملی، در این مطالعه تلاش میشود تا روابط بلندمدت و کوتاهمدت بین درآمد بخش کشاورزی ایران و متغیرهای کلان اقتصادی نرخ ارز، نرخ بهره، حجم نقدینگی، قیمت محصولات کشاورزی و درآمد نفتی طی دوره 1350 تا 1387 بررسی شود. بدین منظور از رهیافت خود توضیحی با وقفههای گسترده (ARDL) استفاده گردید. نتایج این مطالعه مؤید رابطه تعادلی بلندمدت بین متغیرهای اقتصاد کلان و درآمد بخش کشاورزی است. بر این اساس، متغیر قیمت محصولات کشاورزی در کوتاه مدت رابطه مثبت و در بلندمدت رابطه منفی با درآمد کشاورزی دارد. نرخ بهره متغیری است که هم در کوتاهمدت و هم در بلندمدت رابطه منفی با درآمد بخش کشاورزی دارد. نرخ واقعی ارز در بلندمدت رابطه مثبت با درآمد کشاورزی دارد، درحالی که نرخ ارز در کوتاه مدت معنادار نیست. همچنین نتایج حاکی از رابطه مثبت حجم نقدینگی در بلندمدت با درآمد کشاورزی است. افزایش حجم نقدینگی در کوتاه مدت در دوره جاری اثر مثبت و در دوره بعد اثر منفی بر درآمد بخش کشاورزی دارد. با عنایت به نتایج به دست آمده، اثر درآمدهاینفتی بر درآمد بخش کشاورزی در کوتاهمدت و بلندمدت ناچیز و منفی است. همچنین عدم تعادل کوتاه مدت از بلندمدت پس از حدود دو دوره تعدیلخواهد شد. طبقهبندی JEL : C22، E23, Q11 کلید واژهها: نرخ ارز، نرخ بهره، حجم نقدینگی، درآمد نفتی، درآمد بخش کشاورزی
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58686.html
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58686_9763de725ffe96e53581262d829e4c5a.pdf
موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
2645-6443
21
2
2013
08
23
اولویت سرمایه گذاری در زیربخش های کشاورزی ایران
27
43
FA
عباس
عرب مازار
ab_arabmazar@sbu.ac.ir
سمانه
خادمیان
10.30490/aead.2013.58687
افزایش تولید و توسعه بخش کشاورزی مستلزم افزایش سرمایه گذاری در فعالیتهای این بخش است، اما محدودیت منابع مالی برای سرمایه گذاری و بالا بودن ریسکسرمایهگذاری در فعالیتهای تولیدی از یک سو و تعدد نیازها و اهداف از سوی دیگر،برنامه ریزی و اولویت بندی سرمایه گذاری را اجتناب ناپذیر ساخته است. در این مقاله به منظور تعیین اولویت ملی سرمایه گذاری در بخش کشاورزی ایران از روشهای تاکسونومی و تاپسیس استفاده شده و با بهره جستن از شاخصهای مرتبط و براساس آمار و اطلاعات جمع آوری شده برای دوره زمانی 1381-1385، زیربخش های کشاورزی از نظر اولویتهای ملی سرمایه گذاری رتبه بندی گردیده اند. طی دوره مورد بررسی زیربخش زراعت و باغبانی دارای اولویت اول سرمایه گذاری در میان سایر زیربخش های کشاورزی بوده است و پس از آن به ترتیب زیربخش های دامپروری، جنگل و مرتع و شیلات دارای اولویت سرمایه گذاری بودهاند. لذا توصیه میشود برای حمایت از بخش کشاورزی، دولت ابزارها و سیاستهای حمایتی خود را براساس اولویت سرمایه گذاری در زیربخش های کشاورزی به این زیربخش ها اختصاص دهد تا سرمایهگذاران را به سمت زیربخش های دارای اولویت هدایت کند. طبقه بندی JEL : Q14,Q18,E22 کلیدواژهها : اولویت سرمایهگذاری، زیربخشهای کشاورزی، تاکسونومی عددی، تاپسیس
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58687.html
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58687_deb92ddce2362f38d15b4efbdf50af5d.pdf
موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
2645-6443
21
2
2013
08
23
تعیین ارزش اقتصادی آب کشاورزی در دشت یزد- اردکان استان یزد
45
68
FA
حامد
دهقانپور
hdehghanpur@yahoo.com
آذر شیخ
شیخ زین الدین
10.30490/aead.2013.58688
قیمتگذاری آب یکی از مهمترین ابزارهای اقتصادی جهت مدیریت تقاضای روزافزون آب در بخش کشاورزی است. در این مطالعه ارزش اقتصادی آب کشاورزی با استفاده از تابع تولید، در منطقه دشت یزد- اردکان محاسبه شد. به این منظور اطلاعات مورد نیاز در منطقه دشت یزد-اردکان از طریق تکمیل پرسشنامه در سال زراعی 1387- 1388 از کشاورزان نمونه گندمکار جمعآوری شد. پس از بررسی نتایج توابع تولید مختلف، تابع تولید لئونتیف تعمیم یافته به عنوان تابع تولید مناسب محصول مورد نظر انتخاب شد. نتایج حاصل از براورد تابع تقاضای آب نشان داد که قدر مطلق کشش قیمتی تقاضا برابر با 2 است که مبین کششپذیری تقاضای این نهاده نسبت به تغییرات قیمت آب است؛ بنابراین، استفاده از سیاستهای قیمتگذاری، ابزار اقتصادی مناسبی در کاهش مصرف آب به شمار میآید. همچنین ارزش اقتصادی آب و قیمت تمام شده آب به ازای هر متر مکعب به ترتیب 5/997 و 8/530 ریال محاسبه گردید. اختلاف موجود بین ارزش اقتصادی و قیمت تمام شده آب میتواند یکی از دلایل مصرف بیش از حد و عدم صرفهجویی آب در تولید محصول گندم باشد. طبقه بندی JEL: C21، D24، N55 کلیدواژهها: آب، تابع تولید، تابع تقاضا، کشش قیمتی تقاضا، بهرهوری، ارزشگذاری
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58688.html
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58688_408629b400455edb00af0748e5d31e28.pdf
موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
2645-6443
21
2
2013
08
23
بررسی اثر کاهش ضایعات نان بر رفاه مصرفکنندگان کشور
69
89
FA
سمیه
اژدری
0000-0002-6280-072X
سید ابوالقاسم
مرتضوی
سید حبیب الله
موسوی
0000-0002-6280-072X
shamosavi@modares.ac.ir
محمد حسن
وکیلپور
10.30490/aead.2013.58689
هدف این مطالعه، بررسی اقتصادی آثار کاهش ضایعات نان بر رفاه مصرفکنندگان کشور و ارائه چارچوبی اقتصادی و مقداری جهت تحلیل آثار کاهش ضایعات نان بر میزان تولید، مصرف، تجارت و نیز رفاه مصرفکنندگان است. بدین منظور از یک مدل تعادل جزئی جهت مدلسازی بازار عمودی گندم، آرد و نان استفاده شد. به منظور تخمین پارامترهای مورد بررسی، از آمارنامههای سال 1388 تولید و زراعت وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، آمارنامههای گمرک و بانک مرکزی استفاده و در نهایت تغییرات رفاه مصرفکنندگان بر اثر تغییرات میزان ضایعات گندم بررسی شد. نتایج حاصل از مدل توانست مقادیر و قیمتهای واقعی بازار را به نحو مطلوبی باز تولید نماید و لذا اعتبار مدل برای سناریو سازی در حالتهای مختلف تأیید شد. در ادامه، کاهش ضایعات نان در دو افق کوتاه مدت و بلند مدت بررسی شد. نتایج مطالعه نشان داد که در کوتاه مدت همگام با کاهش ضایعات، رفاه مصرفکنندگان کاهش مییابد، در حالی که در بلندمدت امکان افزایش رفاه مصرفکنندگان و نیز رفاه اجتماعی وجود دارد. همچنین اصلاح الگوی مصرف نان به صورتی که میزان ضایعات به حداقل ممکن خود برسد، در کوتاهمدت همراه با زیان اجتماعی است و حداقل برنامهای سه ساله برای تغییر الگوی مصرف مورد نیاز است. بر این اساس پیشنهاد میشود سیاست اصلاح الگوی مصرف نان به عنوان یک سیاست میان مدت و یا بلند مدت در دستور کار تصمیم سازان بخش کشاورزی قرار گیرد. طبقهبندی JEL : C02 ، C61 ، I39 ، L11 کلیدواژهها: ضایعات، مواد غذایی، نان، مدل تعادل جزئی، رفاه مصرفکنندگان
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58689.html
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58689_21d46036ab770f5b836e5eafedc1f09d.pdf
موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
2645-6443
21
2
2013
08
23
ارزشگذاری اقتصادی مطبوعیت منابع طبیعی در خشک بوم مطالعه موردی منطقه گردشگری چک-چک یزد
91
111
FA
احمد
فتاحی
0000-0002-3609-6345
fatahi@ardakan.ac.ir
10.30490/aead.2013.58690
از آنجا که تفرجگاهها بخشی از درآمدهای کشور را به خود اختصاص میدهند، توجه به ارزشگذاری آنها ضروری است. کمبود منابع مالی برای احیا و ایجاد محیطهای مناسب تفریحی، مدیریت منابع طبیعی را به سوی ارزشگذاری این منابع و بهرهگیری از همیاری مردم جهت حفظ و احیا آن سوق میدهد. این مطالعه به تعیین ارزش تفریحی گردشگری بوم نظام خشکبوم چکچک یزد و اندازهگیری میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان با بهرهگیری از روش ارزشگذاری مشروط و پرسشنامه گزینش دوگانه تکبعدی میپردازد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که تمایل به پرداخت افراد 4777 ریال جهت ورودیه استفاده از این منطقه است. همچنین ارزش سالانه هر خانوار (بعد 1/2 نفر) 10032 ریال براورد میشود. ضمناً ارزش کل تفریحی این منطقه با توجه به تعداد بازدیدکنندگان در سال 67/1 میلیارد ریال براورد گردید. طبقهبندی JEL: Q26، Q51 کلیدواژهها: تمایل به پرداخت، ارزش تفریحی، گردشگری، چکچک یزد
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58690.html
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58690_f7b2265a503505a8983de87fc0ceaee1.pdf
موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
2645-6443
21
2
2013
08
23
عوامل مؤثر بر پذیرش بیمه دام روستایی در شهرستان شوشتر
113
129
FA
مجید
نویدبخش
رضا
مقدسی
r.moghaddasi@lycos.com
مهرداد
مرادی
10.30490/aead.2013.58691
بیمه کشاورزی یکی از ابزارهای مهم و تأثیر گذار در کاهش ریسک تولید بهره برداران به شمار می رود. در مقاله حاضر به منظور بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش بیمه دام روستایی از سوی دامداران شهرستان شوشتر، تعداد 148 دامدار در سال 1389 به طور تصادفی طبقهای انتخاب شدند و تمایلات آنها در خصوص پذیرش بیمه به صورت پیمایشی و از طریق تکمیل پرسشنامه تحلیل شد. برای بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش بیمه از مدل لاجیت استفاده شد. نتایج نشان میدهد که عواملی نظیر تعداد دام تحت مالکیت دامدار، آگاهی از بیمه و دسترسی به کارگزار اثر مثبت و معنادار در پذیرش بیمه دارند و عواملی نظیر میزان تحصیلات و نبود دیوانسالاری در زمینه جبران خسارت دارای اثر معنا دار و منفی در پذیرش بیمه هستند. با توجه به ضرایب براوردی و مقادیر مربوط به اثر نهایی پیشنهاد میشود با بستر سازی و فراهم نمودن مجموعهای از ارکان مدیریتی از قبیل تأمین نیروی انسانی کارامد و اعمال یک الگوی عملیاتی و سازمانی مناسب در زمینه بیمه و جبران خسارت، موفقیتهای شایان توجهی در زمینه پذیرش بیمه حاصل گردد . طبقهبندی Jel : C59 , G22 , Q19 کلیدواژهها: پذیرش بیمه، دامداران، شوشتر، لاجیت
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58691.html
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58691_c2ca3905cf5532d282c1f15d955eb88c.pdf
موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
2645-6443
21
2
2013
08
23
تعیین الگوی بهینه کشت محصولات عمده زراعی استان خراسان رضوی
131
151
FA
محمدرضا
کهنسال
kohansal@um.ac.ire
علی اکبر
سروری
0000-0001-6527-5759
sarvary117@gmail.com
10.30490/aead.2013.58692
با توجه به اهمیت انتخاب الگوی مناسب کشت، این مقاله به دنبال روشی مناسب جهت انتخاب الگوهای برنامهریزی کشت میباشد. بر این اساس در مقاله حاضر از 7 مدل برنامهریزی خطی ساده با توابع هدف حداکثر سود، حداقل هزینه، حداکثر نیرویکار، حداقل آب، حداکثر کالری، حداقل کود شیمیایی و حداکثر رتبهبندی استفاده و این مدلها با مدلهای چندهدفه و چندهدفه فازی به کمک روش رتبهبندی مقایسه شد. همچنین در این مدل از محدودیتهای زمین، نیرویکار، سرمایه و آب و همچنین حداقل و حداکثر سطح زیر کشت استفاده شد. به این منظور از دادههای هزینه تولید محصولات عمده زراعی استان خراسان رضوی در سال 89 استفاده گردید. نتایج رتبهبندی نشان میدهد که روش چندهدفه فازی با تابع عضویت هذلولی بهتر از سایر مدلها توانسته است با توجه به محدودیتهای موجود، کلیه اهداف مورد نظر را براوردکند. از دیگر پارامترهای مهم در مقایسه الگوها، میزان آب مصرفی در ماههای مختلف است. بر این اساس چون الگوهای حداکثر کالری و مدل چندهدفه فازی بیشترین آب مصرفی را در ماه اردیبهشت استفاده میکنند و سایر الگوها بیشترین آب را در ماه خرداد یا تیر مصرف مینمایند و با توجه به گرم شدن هوا و بالا رفتن تبخیر و تعرق در ماههای خرداد و تیر و همچنین بالا رفتن نیاز آب مصرفی خانوارها در ماههای گرم، بهتر است الگوهایی مانند الگوی چندهدفه فازی انتخاب شوند که بیشترین آب مصرفی آنها در ماه اردیبهشت است. طبقهبندی JEL : C61, Q15 کلید واژهها: برنامهریزی چندهدفه فازی، تابع عضویت هذلولی ، رتبهبندی، خراسان رضوی، الگوی کشت
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58692.html
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58692_c05324e26ab008727a9b41611efe3c95.pdf
موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
2645-6443
21
2
2013
08
23
پیش بینی صادرات غیرنفتی ایران با استفاده از سیستم استنتاجی- تطبیقی فازی - عصبی (ANFIS)
153
169
FA
احمد امیر
عضدی
حمید
محمدی
hamidmohammadi@uoz.ac.ir
محمد
قاسمی
10.30490/aead.2013.58693
در این مطالعه مدل جدید استنتاجی - تطبیقی فازی- عصبی ( ANFIS ) معرفی و کارایی آن در پیش بینی سه افق زمانی1، 2 و 4 سال آتی صادارات غیرنفتی ایران ،که بخش عمده ای از آن را محصولات کشاورزی تشکیل می دهد، با مدل ARIMA - به عنوان رایجترین روش خطی پیش بینی اقتصاد سنجی- با استفاده از دادههای دوره 1338- 1387مقایسه شد. نتایج معیارهای ارزیابی کارایی مدلها نشان داد که داده های پیش بینی شده بخش آزمون ساختارهای طراحی شده مدل ANFIS در مقایسه با داده های پیش بینی شده بخش خارج از نمونه مدل ARIMA از مطابقت بیشتری با داده های واقعی برخوردار بوده و در نتیجه مدلغیر خطی ANFIS در پیش بینی صادارات غیرنفتی ایران و افقهای زمانی مورد بررسی، کاراتر میباشد. طبقه بندی JEL : C22, C45, E47, F31 کلید واژهها: مدل استنتاجی- تطبیقی فازی- عصبی( ANFIS )، مدل خود رگرسیون میانگین متحرک انباشته (ARIMA) ، پیشبینی، صادارات غیرنفتی ایران
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58693.html
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58693_091d67b243cf2208b813c1871d7c095f.pdf
موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
2645-6443
21
2
2013
08
23
بررسی وجود انتخاب نامساعد در بیمه کشاورزی مطالعه موردی شهر اصفهان
171
195
FA
غدیر
مهدوی
رویا
باقرزاده
10.30490/aead.2013.58694
یکی از مشکلات بیمهکشاورزی، انتخاب نامساعد است. بر این اساس هدف تحقیق حاضر بررسی وجود انتخاب نامساعد در بیمه کشاورزی است. دراین مطالعه نمونهای از 102 کشاورز بیمهشده دراصفهان که در سال زراعی 1388-89 جو کاشتهاند، انتخاب و بازار موجود در بیمه کشاورزی ایران بهصورت یک مدل ریاضی و با به کار بردن مفاهیم معادل اطمینان و تابع ترجیحی سه انگیزهای ریسکگریزی، یارانه و اطلاعات نامتقارن برای بیمهشدگان درنظر گرفته شد. با مقایسه این انگیزهها بین گزینههای مختلف و تأثیر بیمه در میانگین و واریانس درآمد کشاورزان، بررسی انتخاب نامساعد انجام گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که ریسکگریزی جزء ناچیزی از انگیزه کشاورزان در بازار بیمه کشاورزی است، درحالی که یارانه و اطلاعات نامتقارن انگیزه مهمی برای خرید بیمه است. به بیان دیگر، نگاه کشاورزان به بیمه کشاورزی به عنوان ابزاری برای کاهش ریسک نیست.آنچه موجب جذب کشاورزان به بیمه کشاورزی میگردد، یارانه پرداختی از طرف دولت است. همچنین وجود اطلاعات نامتقارن سبب میشود که کشاورزان از ضعف اطلاعاتی بیمهگران کشاورزی به نفع خود استفاده کنند. این تحقیق وجود انتخاب نامساعد در بیمه کشاورزی را تأیید میکند. با توجه به یافتههای تحقیق، افزایش نقش دولت در حمایت مالی از کشاورزان، بازنگری در محاسبات بیمهای، دسته بندی ریسکی مشتریان و فرهنگ سازی بیمه کشاورزی برای رفع مشکلات پیشنهاد میشود. طبقهبندی JEL: D82, G22, Q14 کلیدواژهها: انتخاب نامساعد، اطلاعات نامتقارن، بیمه کشاورزی، ریسکگریزی، یارانه
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58694.html
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58694_38a31a3e05c36581ee3bbe109e8adeb8.pdf
موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
2645-6443
21
2
2013
08
23
اثر انحراف نرخ ارز بر صادرات محصولات کشاورزی
197
221
FA
ابوالقاسم
برقندان
زکریا
فرجزاده
10.30490/aead.2013.58695
نرخ ارز از مهمترین متغیرهای اثرگذار بر صادرات است که تعیین آن در سطحی قابل قبول و کارا در کشورهایی مانند ایران که میکوشند صادرات غیرنفتی مانند صادرات محصولات کشاورزی را توسعه دهند، اهمیت زیادی دارد. در همین راستا مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر انحراف نرخ ارز بر صادرات محصولات کشاورزی ایران انجام گرفت. برای دستیابی به هدف فوق از دادههای دوره زمانی 1352-1387 و همچنین از مدل ARDL استفاده شد. نتایج حاصل از براورد مدل تعیین نرخ واقعی ارز نشان داد که متغیرهای مخارج دولت، رابطه مبادله تجاری و شکاف تولید میان بخشهای نفت و کشاورزی بر نرخ واقعی ارز اثر منفی دارند. علاوه بر این، مشخص شد نرخ واقعی ارز نسبت به روند تعادلی بلندمدت آن دارای انحراف قابل ملاحظه است. همچنین یافتههای حاصل از تابع عرضه صادرات محصولات کشاورزی نشان داد انحراف نرخ ارز در کوتاهمدت و بلندمدت بر صادرات این محصولات اثر منفی دارد. طبقه بندی JEL : E6 ، Q17 ، F31 کلیدواژهها: انحراف نرخ ارز ، نرخ ارز تعادلی، صادرات محصولات کشاورزی، ایران
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58695.html
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58695_ba9b0d5b1230470fadfc66f1a9d09840.pdf