TY - JOUR ID - 122957 TI - محاسبه کارآیی و رتبه‌بندی چغندرکاران ایران JO - اقتصاد کشاورزی و توسعه JA - AEAD LA - fa SN - 1022-4211 AU - نجفی, پریچهر AU - فهرستی ثانی, مسعود AU - نظری, محمدرضا AU - نشاط, اکرم AD - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران AD - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران AD - استادیار پژوهشکدة علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران AD - استادیار پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی ، تهران ، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 28 IS - 3 SP - 125 EP - 145 KW - کارآیی KW - تحلیل پوششی داده‌ها KW - روش اندرسن و پیترسن KW - روش کارآیی متقاطع KW - چغندرقند DO - 10.30490/aead.2020.252671.0 N2 - با توجه به اهمیت نقش چغندرقند در تولید شکر داخلی، بررسی کارآیی این محصول می­ تواند نقشی به ‏سزا در راستای افزایش تولید آن داشته باشد. از این ‏رو، در تحقیق حاضر، با استفاده از آمار و اطلاعات سیزده استان تولیدکننده چغندرقند در سال 1395 و در محیط نرم ‏افزاری GAMS، محاسبه انواع کارآیی شامل کارآیی فنی تحت شرایط بازدهی ثابت و متغیر نسبت به مقیاس، تخصیصی، اقتصادی، مقیاس و کارآیی مدیریتی انجام شد؛ همچنین، با استفاده از روش ‏هایی بر پایه تحلیل پوششی داده­ ها، واحدهای تولیدکننده چغندرقند (استان­ها) رتبه­ بندی شدند. نتایج تحقیق نشان داد که توان زیادی برای افزایش کارآیی اقتصادی تولیدکنندگان چغندرقند در مناطق مورد مطالعه وجود دارد؛ همچنین، کارآیی فنی عامل اساسی تفاوت در کارآیی‏ های اقتصادی بوده و کارآیی مقیاس تولید چغندرقند نیز عامل پایین بودن کارآیی فنی است. بر اساس نتایج محاسبات، به ‏ترتیب، استان ­های آذربایجان غربی، خراسان رضوی، فارس، خراسان جنوبی و خوزستان بالاترین رتبه و استان­ های قزوین، اصفهان و کردستان پایین ‏ترین رتبه را در کارآیی متقاطع داشتند. نتایج رتبه ‏بندی نشان داد که در بین استان‏ های کارآ، استان ‏هایی که سهم بیشتری از تولید چغندرقند را به خود اختصاص داده‏ اند، از وضعیت کارآیی مطلوب ‏تری برخوردارند؛ افزون بر این، مدل کارآیی متقاطع واحد مجازی تصمیم‏ گیرنده نسبی آنتی ‏ایده ‏آل، در مقایسه با سایر روش ‏های رتبه ‏بندی کارآیی، مطلوب ‏ترین نتیجه را برای تمایز کارآیی واحدهای تصمیم ‏گیرنده کارا در اختیار قرار می‏دهد. در پایان، با توجه به بالا بودن کارآیی تولید چغندرقند در استان خوزستان، توسعة کشت آن در این استان توصیه می‏ شود. UR - http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122957.html L1 - http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122957_c065e0336af63575d551f4c487c4eb48.pdf ER -