TY - JOUR ID - 126148 TI - تبیین عوامل مؤثر بر تخریب منابع طبیعی با تأکید بر فقر و امنیت غذایی JO - اقتصاد کشاورزی و توسعه JA - AEAD LA - fa SN - 1022-4211 AU - کیانی راد, علی AU - نوروزی, حسین AD - نویسنده مسئول و استادیار مؤسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی، تهران، ایران. AD - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 29 IS - 4 SP - 119 EP - 150 KW - امنیت غذایی KW - بهره‌وری انرژی KW - تخریب منابع طبیعی KW - فقر KW - تخلیه DO - 10.30490/aead.2022.355650.1373 N2 - یکی از بارزترین جنبه‌های فقر رابطۀ آشکار این پدیده با تخریب منابع طبیعی است، که به ناپایداری زیست‏ محیطی می‏انجامد. در مطالعه حاضر، رابطه فقر و تخریب منابع طبیعی در ایران در قالب الگوی تصحیح خطای برداری (VECM) در دوره زمانی 1396-1373 بررسی شد. نتایج مطالعه نشان داد که وقفه اول فقر بر تخریب منابع طبیعی اثر مثبت و معنی‌دار دارد و با افزایش یک درصدی شاخص فقر، مقدار تخریب منابع طبیعی 19/0 درصد افزایش می ‏یابد و اما، ارزش افزوده بخش کشاورزی اثر منفی بر تخریب منابع طبیعی دارد و با افزایش یک درصدی در ارزش افزوده، 20/0 درصد از منابع طبیعی کمتر استخراج خواهد شد؛ همچنین، آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی و آزادسازی تجاری بر تخریب منابع طبیعی اثر منفی دارند؛ و البته، شاخص امنیت غذایی اثر مثبت و معنی‌دار بر تخریب منابع طبیعی دارد، به‏ گونه‏ای که به ازای هر یک درصد افزایش در شاخص امنیت غذایی، میزان تخریب منابع طبیعی 78/0 درصد افزایش خواهد یافت. افزون بر این، بر پایه نتایج پژوهش حاضر، بهره‌وری انرژی بر میزان تخریب منابع طبیعی با ضریب 21/0- اثر منفی دارد، اما این میزان معنی‌دار نیست. ضریب متغیر ECM برابر با 59/0- است که از نظر آماری، در سطح 95 درصد معنی‌دار و منطبق با نظریه بوده و نشان‌دهنده آن است که در هر دوره، 77/59 درصد از خطای عدم تعادل از بین خواهد رفت؛ و همچنین، تأمین سوخت مورد نیاز روستاییان، اعطای یارانه و تسهیلات برای استفاده از فناوری‌های نوین به ‏منظور ارتقای بهره‌وری و نیز حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان به ‏صورت هدف‌دار در راستای کاهش تخریب منابع طبیعی و حفاظت از آن راهگشا خواهد بود. UR - http://aead.agri-peri.ac.ir/article_126148.html L1 - http://aead.agri-peri.ac.ir/article_126148_e1d76f875116af1989e21d6b5854c498.pdf ER -