2024-03-29T05:01:28Z
http://aead.agri-peri.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=19903
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1395
24
4
انتقال قیمت در سطوح مختلف بازار مرکبات ایران؛ رهیافتی از دادههای ماهانه قیمتی
الهام
باریکانی
افشین
امجدی
این مطالعه به بررسی رفتار انتقال قیمت بازار مرکبات در سطوح مختلف تولیدکننده، عمده فروش و خرده فروش با استفاده از رهیافت الگوی تصحیح خطا (ECM) بر مبنای دادههای ماهانه فیلتر شده میپردازد. باتوجه به ماهانه بودن دادهها، ابتدا به بررسی ریشههای فصلی و تعدیل آن پرداخته شد، سپس بر اساس مشاهداتی که روند فصلی در آنها تعدیل شده، الگوی انتقال قیمت بازار داخلی برای محصولات مورد نظر برآورد گردید. نتایج بهدست آمده از برآورد الگوی انتقال قیمت، عدم تقارن در انتقال قیمت بازار مرکبات در سطوح مختلف انواع مرکبات را نشان میدهد. تنها در مورد پرتقال در بلندمدت انتقال متقارن قیمت بین سطوح عمده فروشی- تولیدکننده مشاهده شد. همچنین در مورد محصول نارنگی انتقال متقارن بین سطوح خرده فروش- عمده فروش و عمدهفروش- تولیدکننده در کوتاهمدت ملاحظه شد. در ضمن بر اساس این نتایج، اندازه و سرعت انتقال قیمت در سطوح بازاری محصولات مورد نظر متفاوت است. با توجه به اهمیت مبحث انتقال قیمت و ارتباط آن با حاشیه بازار، پیشنهاد میشود در مورد محصولاتی که با انتقال نامتقارن در سایر سطوح مواجه بودهاند، سیاستهای کنترل و تنظیم بازار با هدف برقراری ساختار متقارن در بازار صورت گیرد.
طبقهبندی JEL: L11، L22، M31
انتقال قیمت
الگوی تصحیح خطا
مرکبات
دادههای ماهانه
ایران
2017
02
19
1
24
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_59051_849afcacf2d210f3200f6b6749c65190.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1395
24
4
بهرهبرداری بهینه از مخزن سد درودزن با تأکید بر بهرهوری آب کشاورزی
محمدحسن
طرازکار
منصور
زیبایی
غلامرضا
سلطانی
در این مطالعه الگوی بهرهبرداری از مخزن سد درودزن بههمراه تعیین الگوی کشت بهینه، با تأکید بر بهرهوری آب در بخش کشاورزی برای یک دوره سه ساله از 90-1389 تا 92-1391 تدوین شد. به این منظور، از یک مدل هیدرو-اقتصادی چندهدفه با بازههای زمانی 10 روزه استفاده شد. توابع هدف مدل شامل حداکثرسازی بهرهوری آب آبیاری و حداکثر سازی بازده برنامهای تولیدات کشاورزی محدوده مورد مطالعه میباشند. همچنین بهمنظور حل مدل چندهدفه از روش قاموسی و نرمافزار GAMS استفاده شد. در ادامه، سناریوهای متفاوتی شامل اعمال کم آبیاری در دورههای مختلف رشد گیاه، استفاده از سیستم های نوین آبیاری، سیاست کاهش مصرف آبهای زیرزمینی تا حد مجاز تعیین شده، ذخیره آب شرب، استفاده از رقمهای جدید و اصلاح شده، رهاسازی و عدم رهاسازی حقابه زیست محیطی در مدل اعمال شدند. نتایج مدل بهینه نشان داد که در صورت اعمال کلیه سناریوهای فوق، بهرهوری آب 62 درصد افزایش و بهطور متوسط 15 درصد آب مصرفی در بخش کشاورزی کاهش مییابد. در مقابل، الگوی پیشنهادی بازده برنامهای منطقه را تنها 2/0 درصد افزایش میدهد. الگوی کشت بهینه، کاشت دو محصول گندم رقم سیروان با 40 درصد کم آبیاری در مرحله رسیدن (50994 هکتار) و ذرت سینگل کراس 703 بدون اعمال کم آبیاری (9476 هکتار) را از میان محصولات با رقمهای مختلف پیشنهاد مینماید. در پایان نیز منحنی فرمان مخزن سد درودزن تحت سناریوهای فوق ارائه شد. مدیریت و نظارت بر چاههای کشاورزی و جلوگیری ازبهرهبرداری و انسداد چاههای غیر مجاز و کنترل آنها از جمله اقدامات پیشنهادی است.طبقهبندی JEL: Q15، Q25
الگوی کشت بهینه
کم آبیاری
روش قاموسی
استان فارس
2017
02
19
25
55
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_59052_152d557cd70afddee5411802f84e0767.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1395
24
4
پهنهبندی مزیت نسبی گندم آبی درشهرستانهای استان فارس و عوامل مؤثر برآن
ابوالفضل
محمودی
امیرحسین
علی بیگی
امیرحسین
پیرمرادی
در این مقاله ابتدا وضعیت مزیت نسبی تولید گندم در استان فارس به تفکیک کلیه شهرستانها بررسی گردید و سپس شهرستانها با توجه به میزان مزیت نسبی پهنهبندی شدند. به این منظور ابتدا شاخصهای مزیت مقیاس(SAI)، مزیت کارایی(EAI) و مزیت جمعی(AAI) برای کلیه شهرستانها برآورد و سپس با استفاده از تحلیل خوشهای، پهنهبندی شهرستانها انجام گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که شهرستانهای استان فارس دارای مزیتهای نسبی مختلفی درتولید گندم هستند. بنابراین، این شهرستانها در پنج سطح با مزیت نسبی بسیار بالا، مزیت نسبی بالا، مزیت نسبی قابل قبول، مزیت نسبی پایین و مزیت نسبی بسیارپایین پهنهبندی شدند. شهرستانهای لارستان و لامرد دارای بالاترین میزان مزیت نسبی تولید گندم در استان فارس بودند و شهرستانهای کازرون و خرمبید نیز کمترین مزیت نسبی را داشتند. نتایج آزمون تجزیه واریانس نیز نشان داد که از میان چهار فاکتور اقلیمی، تنها متوسط حداقل دما در تفکیک سطح مزیت نسبی تولید گندم شهرستانها تأثیرگذار بود. با توجه به سطح بندی مزیت نسبی تولید گندم در استان فارس، به برنامه ریزی و پشتیبانی از تولید گندم مورد نیاز است.طبقه بندیJEL : O24، O21، O13
مزیت نسبی
گندم
مزیت
استان فارس
2017
02
19
57
76
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_59053_bf558852877a0bb0e864906d21c0e60c.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1395
24
4
واکاوی علل بنیادین فقر روستایی در استان فارس با استفاده از تحلیل مقایسهای کیفی مجموعه فازی
مرضیه
کشاورز
موضوع ریشهکنی فقر در دهههای اخیر بهنحو فزایندهای مورد توجه قرار گرفته است. بدیهی است تحقق اهداف فقرزدایی مستلزم شناخت اصولی عوامل زمینهساز این پدیده میباشد. این در حالی است که در خصوص علل بروز این پدیده پیچیده و چندبعدی اتفاقنظر چندانی وجود ندارد. علاوه بر آن، آنچه در مطالعات فقر بهخصوص فقر روستایی نادیده انگاشته میشود این است که این پدیده حاصل مجموعهای از شرایط علّی مختلف و در هم تنیده است. بههمین دلیل در این پژوهش با بهرهگیری از روش تحلیل مقایسهای کیفی مجموعه فازی، نسبت به بررسی علل بنیادین فقر روستایی اقدام شد. دادههای مورد نیاز این پژوهش پیمایشی از طریق روش نمونهگیری تصادفی ساده از میان خانوارهای روستایی شهرستانهای داراب و رستم گردآوری شد. در این راستا نسبت به انجام مصاحبه حضوری و تکمیل 211 پرسشنامه در سالهای 1393 و 1394 اقدام گردید. تحلیل تجربی یافتههای حاصل از انجام مطالعات مقدماتی و تکرارشده در استان فارس نشان داد که برای شناسایی علل فقر روستایی، دو مسیر علّی پیچیده از بیشترین ثبات و پوشش برخوردارند. اولین مسیر علّی نشان میدهد که مجموعهای از سازههای انسانی، اجتماعی، اقتصادی، فیزیکی و زیستمحیطی به افزایش فقر روستایی منجر میشوند. این در حالیاست که بر مبنای مسیر علّی دوم، سازههایی همچون میزان منابع انسانی، اقتصادی، فیزیکی، زیستمحیطی و نیز میزان رضایتمندی از زندگی زمینه افزایش فقر روستایی را فراهم میکنند. بر مبنای یافتههای پژوهش، توصیههایی برای ریشهکنی فقر روستایی ارائه شد.طبقهبندی JEL: I32
فقر روستایی
خانوارهای کشاورز
تحلیل مقایسهای کیفی
مجموعه فازی
استان فارس
2017
02
19
77
107
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_59054_badb25491c222ae4cb9d35afb5e53cff.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1395
24
4
عوامل مؤثر بر مقدار مصرف برنج در سبد غذایی خانوارهای شهرستان رشت
رضا
حیدری کمالآبادی
مجتبی
نبی زاده ذوالپیرانی
سید مجتبی
مجاوریان
غلامرضا
خانکشیپور
سعید
دزیانی
برنج، به عنوان یکی از اساسیترین نیازهای روزانه کشور کالایی ضروری، در سبد مصرفی خانوارهای ایرانی جایگاه ویژهای دارد. هدف از انجام این مطالعه بررسی عوامل مؤثر بر تعداد دفعات مصرف برنج در سبد غذایی خانوارهای شهرستان رشت با استفاده از مدل لاجیت بود. نتایج برآورد مدل لاجیت نشان داد که متغیرهای نوع شغل، درآمد، خرید محصول به صورت باز (بستهبندی نشده)، سهم محصول برنج در سبد غذایی خانوار و شاخص ترجیحات کیفی (خصوصیات کیفی برنج) اثر مثبت و معناداری روی مصرف برنج دارند و متغیر سن دارای اثر منفی است. همچنین متغیر شاخص ترجیحات کیفی بیشتر از سایر متغیرها برای مصرفکنندگان اهمیت دارد. طبقهبندی JEL: D12,C25,B21
لگوی لاجیت
برنج
صفات کیفی
شهرستان رشت
2017
02
19
109
126
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_59055_5167707a987a91a31ad7d734d45154c0.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1395
24
4
تدوین الگوی واردات محصولات کشاورزی ایران
امید
گیلانپور
محمدرضا
پاکروان
روح الله
سهرابی
افزایش تقاضای روزافزون کالاهای کشاورزی و مدیریت ضعیف استفاده از منابع موجود در کشور سبب شده است به منظور برطرف ساختن نیاز داخلی، بخش عظیمی از درآمدهای کشور صرف واردات این نوع کالاها شود. لذا به منظور مدیریت هر چه بهتر واردات محصولات کشاورزی و شناسایی ابزارهای لازم به منظور کنترل واردات بیرویه برخی از این محصولات، در مطالعه حاضر، الگوی واردات محصولات کشاورزی ایران (گندم، جو، ذرت، شکر، برنج، گوشت مرغ، گوشت قرمز، تخم مرغ و دانههای روغنی) تحلیل و ارزیابی شد. نتایج نشان داد که سیاستهای قیمتی در واردات محصولات تخممرغ، گوشت مرغ و گندم، به دلیل اثرگذاری بیشتر، اهمیت بالاتری دارد. همچنین متغیر تعرفه وارداتی در محصولات گندم، گوشت قرمز و جو، به عنوان ابزاری از سیاستهای تجاری، حائز اهمیت بیشتری است. در نهایت، بررسی متغیر نوسانهای نرخ ارز نیز نشان داد که اثر گذاری آن در برخی از محصولات مثبت (گوشت قرمز) و در برخی از محصولات منفی (شکر) است. لذا پیشنهاد میشود به منظور مدیریت کاراتر واردات محصولات کشاورزی، حمایت از تولیدکنندگان داخلی و برقراری امنیت غذایی به واسطه موجود بودن غذا در کشور، از ابزارهای سیاستی مناسب همگام با سیاستهای تجاری فعلی استفاده شود.طبقهبندی JEL: Q17، F13
واردات
محصولات کشاورزی
ایران
2017
02
19
127
150
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_59056_41321f169c21338ce76220ad4d78749b.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1395
24
4
برآورد زیانهای اقتصادی توفان گرد و غبار بر بخش کشاورزی در استانهای غربی ایران
کوهسار
خالدی
گرد و غبار در ده سال گذشته زیانهای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی فراوانی بر اقتصاد ایران بویژه در استانهای غربی وارد ساخته است. برآورد خسارات گرد و غبار میتواند به تبیین هزینه- فایده طرحها و اقدامات اجرایی دولت کمک زیادی نماید. در مطالعه حاضر، با استفاده از روشهای پارامتریک، بخشی از خسارات توفان گرد و غبار بر اقتصاد چهار استان غربی متأثر از این پدیده (آذربایجان غربی، کردستان، همدان و لرستان) در قالب کاهش ارزش ستاده کشاورزی در سالهای 91-1385 برآورد شد. نتایج حاصل نشان داد کل خسارات اقتصادی توفان گرد و غبار بر بخش کشاورزی چهار استان در دوره مزبور بر اساس چهار سناریوی کاهش ده، بیست، سی و چهل درصدی ارزش ستاده کشاورزی به ترتیب 4446 میلیون دلار، 10003 میلیون دلار، 17147 میلیون دلار و 26674 میلیون دلار بوده است. در سال 1388، هر یک روز تعطیلی بر اثر گرد و غبار بر مبنای «ارزش افزوده استانی»، 49 میلیون دلار و بر مبنای «متوسط ارزش افزوده کشوری» 102 میلیون دلار مجموعاً بر اقتصاد چهار استان زیان وارد کرده است. در راستای مقابله با توفان گرد و غبار و کاهش آثار مخرب آن، برآورد تمامی خسارات توفان، برآورد هزینههای لازم برای کنترل کانونهای گرد و غبار، تدوین طرح کنترل کانونهای گرد و غبار و تبدیل آن به پروتکل منطقهای، پیگیری حقوق طبیعی شهروندان ایرانی از طریق سازمانهای بین المللی و منطقهای، تشویق دولت عراق به کنترل کانونهای گرد و غبار و جبران زیانهای اقتصای وارد بر کشاورزان استانهای منتخب توسط دولت پیشنهاد میشود.طبقه بندی JEL: D61, Q53
زیان اقتصادی
توفان گرد و غبار
بخش کشاورزی
2017
02
19
151
183
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_59057_f715a8264d7a15b611dbf954279da97a.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1395
24
4
بررسی اثر شوکهای پولی بر سرمایهگذاری در زیربخشهای کشاورزی ایران
صدیقه
نبیئیان
محبوبه
شیخ پور
سیاستهای پولی از جمله ابزار اقتصاد کلان بهشمار میآید که بر سرمایهگذاری زیربخشهای کشاورزی اثرگذار است. با توجه به اهمیت زیربخشهای کشاورزی در اقتصاد ایران، در مطالعه حاضر، اثر شوکهای پولی بر سرمایهگذاری در زیربخشهای کشاورزی ایران طی دوره 90-1372 بررسی شد. با استفاده از دادههای ترکیبی و روش آثار ثابت، الگوی مورد نظر برای زیربخشهای زراعت و باغبانی، دامپروری، شیلات و جنگل برآورد شد. نتایج مطالعه نشان داد که شوکهای پولی اثر منفی بر سرمایهگذاری در زیربخشها دارد. همچنین افزایش حجم نقدینگی باعث کاهش سرمایهگذاری زیر بخشها میشود. این ضریب نشان داد که یک درصد افزایش در شوکهای پولی منجر به 92/0 درصد کاهش در سرمایهگذاری زیربخشها میشود. در راستای نتایج تحقیق پیشنهاد شد دولت در اعمال سیاستهای پولی خود به پیامدهای منفی آن در زیربخشهای کشاورزی توجه داشته باشد. طبقهبندیJEL: E22، E52
شوکهای پولی
سرمایهگذاری
زیر بخشهای کشاورزی
دادههای ترکیبی
2017
02
19
185
198
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_59058_a826a4ddf48afce5a08b5fcc2accf869.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1395
24
4
تعیین روش مناسب قیمتگذاری آب در بخش کشاورزی: مطالعه موردی استان فارس
مهدی
عطایی
رضا
مقدسی
مرتضی
تهامی پور زرندی
چکیدهقیمتگذاری مناسب آب، به عنوان یکی از ابزارهای اقتصادی، می تواند نقش مهمی در کاهش اتلاف و بهینه سازی مصرف آب در بخش کشاورزی داشته باشد. بر این اساس، هدف این مطالعه تعیین نرخ مناسب آب آبیاری در شبکه های آبیاری و زهکشی منتخب استان فارس در راستای اجرای قانون هدفمندسازی یارانههاست. برای رسیدن به این هدف، با استفاده از روش برنامه ریزی خطی، قیمت سایه ای آب در مصارف کشاورزی و با استفاده از روش اقتصاد مهندسی و هزینه تمام شده آب از منابع سطحی و زیرزمینی برآورد شد. سپس این قیمتها با تعرفه شرکت های متولی آب و همچنین هزینه آببهای پرداختی توسط کشاورزان در وضعیت موجود مقایسه و پیشنهادهایی برای تعیین قیمت مناسب آب کشاورزی ارائه شد. نتایج نشان داد که متوسط هزینه تمام شده هر متر مکعب آب از منابع سطحی و زیرزمینی استان فارس به ترتیب 860 و 544 ریال است درحالیکه هر متر مکعب آب در تولیدات کشاورزی استان فارس حداکثر 350 ریال فایده خالص ایجاد میکند. بر اساس یافته های تحقیق، در یک برنامه زمانی بلندمدت، امکان واقعی کردن قیمت آب وجود دارد و پیشنهاد می شود سیاستهای مدیریت منابع آب در راستای قانون هدفمند شدن یارانه ها به سمتی هدایت شود که به توازن ارزش و هزینه کامل آب منجر شود.طبقهبندی JEL: Q25، D46، L11، D24
آب
کشاورزی
ارزش اقتصادی
قیمتگذاری
هزینه تمام شده
استان فارس
2017
02
19
199
223
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_59059_c01b64b02f5f8929021a7ce78264cd76.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1395
24
4
ارزیابی اصول تفکر ناب در صنایع تبدیلی گروه زراعی و باغی با رویکرد ترکیبی
هوشنگ
تقی زاده
تفکر ناب، بهعنوان روشی برای ایجاد بهبود در بهرهوری، کارایی و کیفیت محصولات و خدمات، نگاهی هوشمندانه به جریانهای ارزشی، با اعمال حداقل تغییرات در بنیانهای سازمانی است و باعث افزایش مزیتهای رقابتی در صنایع میشود. بر همین اساس، هدف این مقاله ارزیابی وضعیت بهکارگیری تفکر ناب در صنایع تبدیلی گروه زراعی و باغی استان آذربایجان شرقی است. بهمنظور تجزیه و تحلیل دادهها از آزمونهای کلموگروف-اسمیرنوف، آماره t، فریدمن و تئوری مجموعههای فازی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که میزان تطابقپذیری صنایع تبدیلی گروه زراعی و باغی استان آذربایجان شرقی با شاخص تعیین ارزش محصول زیاد بوده و با شاخص تعقیب کمال بدترین وضعیت را داشته است. همچنین میزان تطابق پذیری این صنایع با تفکر ناب با درجه عضویت 932/0 در حد متوسط و با درجه عضویت 068/0 در حد زیاد مشخص شد. طبقه بندی JEL: Q12، Q11، D46
تفکر ناب
صنایع تبدیلی: رویکرد ترکیبی
2017
02
19
225
252
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_59060_9afc8ba7232faa3d3ddb25cd2315af9f.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1395
24
4
بررسی عوامل مؤثر بر کارآفرینی دانشآموختگان رشته کشاورزی
فرید
احمدی
شهاب
نبی زاده
سهیلا
احمدی
بیکاری فارغالتحصیلان دانشگاهی یکی از مهمترین چالشها در ایران است. با در نظر گرفتن ظرفیت بخش کشاورزی در ایران، مشکل بیکاری دانشآموختگان رشته کشاورزی را میتوان با ارتقای کارآفرینی حل کرد؛ بنابراین، پژوهش حاضر به منظور بررسی و شناسایی عوامل مرتبط با کارآفرینی دانشآموختگان رشته کشاورزی دانشگاه ارومیه انجام گرفت. جامعه آماری در این تحقیق شامل دانشآموختگانی بود که در دانشگاه ارومیه در رشته کشاورزی تحصیل کردند و پس از پایان تحصیلات دانشگاهی جذب بازار کار و موفق به راه اندازی یک کسب وکار و تداوم آن شدند. با بهرهگیری از روش نمونهگیری هدفمند در کنار روش گلوله برفی، 120 نفر انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامهای بود که روایی آن را جمعی از متخصصان تأیید کردند و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ برابر 79/0 برآورد شد. نتایج این تحقیق در خصوص تأثیرگذاری 15 متغیر مورد مطالعه بر کارآفرینی مشارکتکنندگان نشان داد که انگیزه پیشرفت و آموزش از مهمترین عوامل مؤثر بر کارآفرینیاند. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که تأثیرگذارترین متغیر در کارآفرینی دانشآموختگان انگیزه پیشرفت است. در این تحلیل رگرسیون، شش متغیر انگیزه پیشرفت،آموزش، تجربه، ریسک پذیری، استقلالطلبی و تحمل ابهام در مجموع توانستند 7/57 درصد از تغییرات متغیر وابسته تحقیق(کارآفرینی) را تبیین کنند. طبقهبندی JEL: J24
کارآفرینی
دانشآموختگان کشاورزی
انگیزه پیشرفت
2017
02
19
253
274
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_59061_351f1d272a8f15b06179e398314538bc.pdf