2024-03-29T10:12:03Z
http://aead.agri-peri.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=25716
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1399
28
2
قیمتگذاری بیمه شاخص بارندگی برای محصولات گندم و جو دیم در شهرستان هشترود
قادر
دشتی
منا
چراغی
اسماعیل
پیش بهار
بیمه محصولات کشاورزی سازوکاری مناسب برای ایجاد ثبات در درآمد تولیدکنندگان است؛ اما با توجه به مشکلاتی نظیر اطلاعات نامتقارن، «بیمه» ابزاری هزینهبر به شمار می رود. بارندگی نسبت به سایر عوامل اقلیمی بیشترین تأثیر را در تولید کشاورزی دارد. گندم و جو عمدهترین محصولات کشاورزی شهرستان هشترود محسوب میشوند. در مطالعه حاضر، با استفاده از تابع غرامت و تابع هزینه خسارت توزیع لگ- لجستیک، به قیمتگذاری بیمه شاخص بارندگی برای محصولات گندم و جو دیم در شهرستان هشترود پرداخته شد. آمار عملکرد گندم و جو دیم و بارندگی طی سالهای 94-1370، به ترتیب، از سازمان جهاد کشاورزی و اداره کل هواشناسی استان آذربایجان شرقی جمعآوری شد. نتایج تابع غرامت نشان داد که در سالهای زراعی 79-1378 و 87-1386، با میزان بارندگی سالانة کمتر از حد تعیینشده (225 میلیمتر)، غرامت بهصورت کامل و برابر با حداکثر سطح تعهد بیمهگر پرداخت شده بود. همچنین، نرخ حق بیمه معادل هجده درصد و حق بیمههای منصفانه در چهار سطح پوشش محاسبه شد؛ این مقدار در سال زراعی 94-1393 در سطح پوشش هشتاد درصد برای محصول گندم 2568641 ریال و برای محصول جو 1/2410948 ریال بهدست آمد. نتایج نشان داد که حق بیمههای محاسبه شده برای هر دو محصول از حق بیمههای فعلی بیشتر بود. از اینرو، پیشنهاد میشود که به منظور کاهش ناکارآمدی صندوق بیمه محصولات کشاورزی، حق بیمههای محاسبه شده مورد توجه سیاستگذاران و متولیان بخش کشاورزی قرار گیرد.
تابع هزینة خسارت
بیمة شاخص بارندگی
گندم و جو
2020
08
22
1
24
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122316_bd0606e3bd7e7b35497a7b9989c9a458.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1399
28
2
تأثیر پایداری کشاورزی بر امنیت غذایی خانوارهای شهری ایران: تحلیل فضایی در سطح استانی
سمیرا
امیرزاده مرادآبادی
سامان
ضیایی
حسین
مهرابی بشرآبادی
احمدعلی
کیخا
هدف مطالعه حاضر بررسی اثر پایداری کشاورزی بر امنیت غذایی خانوارهای شهری ایران طی سالهای 94-1384 بود. بدین منظور، ابتدا سطح کلی پایداری کشاورزی با استفاده از یک شاخص ترکیبی پایداری کشاورزی و وزندهی سنجه ها بر اساس روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) محاسبه شد. همچنین، برای تعیین وضعیت امنیت غذایی خانوارهای شهری، از شاخص کلی امنیت غذایی خانوار (AHFSI) استفاده شد. در نهایت، با استفاده از مدل فضایی مختلط خودرگرسیونی (SAR)، میزان اثرگذاری پایداری کشاورزی بر امنیت غذایی شهری در کنار سایر عوامل مؤثر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از مدل بیانگر تأثیر مثبت و معنیدار پایداری کشاورزی بر امنیت غذایی خانوارهای شهری بود و با تئجه به معنیدار بودن ضریب وقفه فضایی متغیر وابسته، وجود اثرات فضایی تأیید شد، بهگونهای که نتایج محاسبه اثرات مستقیم و غیرمستقیم شاخص پایداری کشاورزی بر امنیت غذایی هر استان و استانهای مجاور مثبت و معنیدار بود. این نتایج حاکی از وجود سرریزهای دروناستانی و بین استانی بوده و از این رو، لازم است متولیان بخش کشاورزی با سرمایه گذاری در زیرساخت های تولید مانند بذر، کود و روشهای مناسب کشاورزی، به پیشبرد اقدامات خود در راستای افزایش توسعه کشاورزی و تولید پایدار بپردازند، که خود مقدم های برای استقرار امنیت غذایی پایدار است.
شاخص ترکیبی پایداری کشاورزی
امنیت غذایی
اقتصادسنجی فضایی
روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)
ایران
2020
08
22
25
48
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122317_96a7ef29f843dce689d4b5217d2e5fa4.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1399
28
2
بررسی ترجیحات مصرفکنندگان برنج با تأکید بر ویژگیهای فیزیکی، کیفی و زیستمحیطی آن: مطالعة موردی شهر رشت
حمید
امیرنژاد
پروا
تنکبار
نازی
حیدری
شهرزاد
میر کریمی
برنج از جمله محصولات زراعی راهبردی است که در سبد غذایی خانوار ایرانی حضـور پررنگـ دارد. در مطالعه حاضر، ترجیحات مصرف کنندگان برنج در شهر رشت با استفاده از روش آزمون انتخاب و مدل لاجیت شرطی بررسی شد و گردآوری دادههای مورد نیاز با تکمیل 149 پرسشنامه در سال 1395 صورت گرفت. برای توصیف تغییرات برنج مصرفی، شش ویژگی برنج (شامل اندازه، نوع بستهبندی، طعم، کشور تولیدکننده، سلامت غذایی و قیمت) و سطوح مرتبط با آنها در نظر گرفته شد. نتایج حاکی از بیشترین تمایل به پرداخت مصرفکنندگان برای برنج داخلی بود، به گون های که هر خانوار رشتی حاضر به پرداخت 6100 تومان به ازای هر کیلوگرم برنج محلی بود. در این شرایط، میتوان با ارتقای سطح تحصیلات و افزایش سطح دانش و آگاهیهای عمومی اقشار جامعه (به ویژه اطلاعرسانی در زمینة محصولات ارگانیک و فواید آن، پیامدهای مصرف کودها و سموم شیمیایی و نیز پیامدهای مصرف برنج وارداتی) از طریق رسانه های گروهی، در راستای حمایت از برنج ارگانیگ و محلی و همچنین، تأمین تقاضا و ترجیحات مصرف کنندگان گام برداشت.
ترجیحات مصرفکننده
ناهمگنی ترجیحات
آزمون انتخاب
لاجیت شرطی
برنج
رشت (شهر)
2020
08
22
59
83
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122318_1f57b264c8fc365f583e131c8e9761b5.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1399
28
2
بررسی نقش تغییر ترکیب صادرات در رشد تولیدات کشاورزی: تحلیلی در چارچوب الگوی داده- ستانده
وحیده
انصاری
سمیه
مولوی
سید صفدر
حسینی
در بین منابع رشد تولید، صادرات جزئی مهم تلقی می شود که از سیاست های دولت به شدت تأثیر می پذیرد. از این رو، هدف اصلی مطالعة حاضر بررسی اثر تغییر ترکیب صادرات کالاهای مختلف در طول زمان بر رشد تولیدات کشاورزی بود. بدین منظور، با استفاده از روش تحلیل «تجزیه ساختاری»، ابتدا رشد تولید به چهار عامل اصلی اثر تغییر در تقاضای نهایی داخلی، اثر تغییر در صادرات، اثر تغییر فناوری و اثر جایگزینی واردات تجزیه شد؛ سپس، اثر تغییر در صادرات نیز مورد تجزیه های بعدی قرار گرفت تا اثر تغییر در ترکیب آن بر رشد تولید با جزئیات بیشتری معین شود. بدین منظور، از جداول داده- ستانده سالهای 1370 و 1380 با تبدیل آنها به قیمت ثابت 1376 استفاده شد. براساس نتایج به دست آمده، تغییر در صادرات اثری مثبت بر رشد تولید محصولات همه زیربخش های کشاورزی به جز محصولات دامی و طیور داشته است. نتایج تجزیه این اثر نشان داد که رشد تولید محصولات زراعی و باغی و نیز ماهی و سایر آبزیان از افزایش صادرات محصولات خود این زیربخش ها بیشتر تأثیر پذیرفته، در حالی که در زیربخش دام و طیور، اثر منفی کاهش صادرات محصولات غذایی و آشامیدنی به کاهش رشد تولید این زیربخش انجامیده است. از اینرو، برای افزایش تولید محصولات کشاورزی، علاوه بر اهمیت افزایش صادرات محصولات خام زیربخشهای کشاورزی، میتوان سرمایه گذاری در توسعه صنایع غذایی برای فرآوری محصولات خام غذایی با کیفیت بالا و قابلیت رقابت در بازارهای جهانی را یک عامل عمدة تحریک کنندة رشد تولیدات خام کشاورزی محسوب کرد.
صادرات
منابع رشد تولید
تحلیل تجزیه ساختاری
جداول داده- ستانده
بخش کشاورزی
ایران
2020
08
22
85
120
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122319_1e2c85f4064274c2470e7f15805adf7b.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1399
28
2
بررسی عوامل مؤثر بر انگیزش کشاورزان در به کارگیری فناوریهای حفاظت آب و خاک
حامد
دهقانپور
منصور
زیبایی
حفظ منابع آب و خاک از مهمترین مسائل در کشاورزی و تولید مواد غذایی است. از ای نرو، شناسایی محدودیتها و موانع گسترش بi کارگیری فناوری های حفاظت آب و خاک و مقابله با آنها به منظور دستیابی به اهداف توسعه ای و افزایش نرخ پذیرش اینگونه فناوری ها ضروری می نماید. هدف مطالعة حاضر بررسی اقدامات حفاظت آب و خاک در سطح مزرعه و تعیین عوامل مؤثر بر پذیرش این فناوری ها بود. عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری های حفاظت آب و خاک با استفاده از روش نظریة رفتار برنامه ریزی شده (TPB) بررسی شد. همچنین، برای بررسی عوامل مؤثر بر نیت کشاورزان در به کارگیری فناوری های حفاظت آب و خاک، از شیوة تجزیه و تحلیل مسیر استفاده شد. این مدل، با تأیید تأثیر نگرش، هنجار ذهنی و کنترل رفتاری درکشده بر قصد کشاورز نسبت به حفاظت آب و خاک، نشان داد که در پذیرش، علاوه بر متغیرهای آشکار، متغیرهای پنهان نیز سهم قابل توجه و عمده دارند. بر اساس نتایج به دس تآمده، متغیرهای نگرش کشاورز، کنترل رفتاری درکشده و هنجارهای ذهنی، به ترتیب، بیشترین اثر کلی مثبت و معنیدار را بر نیت کشاورز در به کارگیری فناوری های حفاظت آب و خاک دارند؛ همچنین، متغیر تحصیلات دارای بیشترین اثر مستقیم، مثبت و معنیدار بر هنجارهای ذهنی، نگرش و کنترل رفتاری درک شده است و از بین متغیرهای تحقیق، اشتغال خارج از مزرعه و تحصیلات اثر غیرمستقیم مثبت و معنیدار بر کنترل رفتاری درکشده دارند؛ افزون بر این، تأثیر عملکرد محصول، اشتغال خارج از مزرعه، شرکت در فعالیت های ترویجی و سطح تحصیلات بر نیت کشاورزان در به کارگیری فناوری های حفاظت آب و خاک غیرمستقیم، مثبت و معنیدار است. از آنجا که پذیرش فناوری های حفاظتی نیاز به دانش و مهارت بالا دارد، پیشنهاد می شود که نخست، با نشر اهمیت حفاظت آب و خاک در میان گروه های مرجع و سپس، از طریق همین گروه ها، انگیزة دیگر اقشار جامعة روستایی در این راستا تقویت شود.
حفاظت آب
حفاظت خاک
نظریة رفتار برنامهریزیشده(TPB)
روش تجزیه و تحلیل مسیر
2020
08
22
121
146
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122320_eb43c173125f25e7cfe35a976cdd4e18.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1399
28
2
بررسی کارآیی انارکاران شهرستان خاش با استفاده از تحلیل پوششی دادهها و تحلیل فراکارآیی
محمد حسین
کریم
اسراء
کریم
حسین
امیری
هدف تحقیق حاضر بررسی کارآیی انارکاران شهرستان خاش با استفاده از دو روش تحلیل پوششی داده ها و تحلیل فراکارآیی بود. اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه از انارکاران شهرستان خاش جمع آوری شد. نتایج تحقیق نشان داد که میانگین سطح کارآیی فنی در شهرستان خاش در مدل با فرض بازده ثابت نسبت به مقیاس 46/0 و در مدل بازده متغیر نسبت به مقیاس 68/0 است و بین باغهای مورد بررسی، تفاوت آشکار در سطح کارآیی فنی وجود دارد، که مهمترین علت آن ناکارآمدی در نحوه مدیریت استفاده از نهادههاست. دامنه سطوح کارآیی در رهیافت فراکارآیی نیز بین 08/0 تا 86/6 درصد بهدست آمد، که نشاندهندة تفاوت بسیار زیاد بین باغ های انار در نمونه مورد بررسی به لحاظ میزان مصرف نهاده هاست. همچنین، نتایج رتبهبندی باغ های انار با استفاده از رهیافت فراکارآیی با فرض نهادهگرا نشان داد که رتبه باغهای ناکارآ مشابه تحلیل پوششی داده هاست. از این رو، توصیه می شود که با مدیریت صحیح و تخصیص بهینه نهادههای مورد استفاده در فرآیند تولید انار و حمایت ارگان های مربوط، امکان افزایش و بهبودکارآیی تولیدکنندگان انار فراهم آید.
تحلیل پوششی دادهها
فراکارآیی
انارکاران
خاش (شهرستان)
2020
08
22
147
168
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122321_7879e168e33f2ca87180159d1bcdc0b0.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1399
28
2
واکاوی الزامات تحقق کشت فراسرزمینی برای بهبود امنیت غذایی در ایران
علی اصغر
کلباسی اصفهانی
سیدمهدی
میردامادی
سید جمال
فرج اله حسینی
فرهاد
لشگر آرا
سرمایه گذاری در اراضی حاصلخیز کشورهای برخوردار از منابع آب کافی برای تولید محصولات اساسی در راستای بهبود امنیت غذایی با عنوان «کشت فراسرزمینی» شناخته شده است. تحقیق حاضر، با هدف کاربردی واکاوی الزامات تحقق کشت فراسرزمینی برای بهبود امنیت غذایی در ایران، به روش تحلیلی غیرآزمایشی و پیمایشی صورت گرفت. جامعه آماری تحقیق 176 تن از صاحبنظران عرصه کشت فراسرزمینی در بخشهای دولتی و خصوصی بودند که به طور نظری، انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل اسناد و مدارک کتابخانه ای و همچنین، پرسشنامه پنج گزینه ای با طیف لیکرت بود. متغیر وابسته تحقیق «بهبود امنیت غذایی در ایران» بود که در چهار بعد موجود بودن غذا، در دسترس بودن غذا، بهرهبرداری از غذا و پایدار بودن این سه مؤلفه سنجش شد. متغیر مستقل تحقیق نیز شامل الزامات تحقق کشت فراسرزمینی برای ایران در چهار گروه سیاستگذاری، اقتصادی، فرهنگی- اجتماعی و زراعی- تخصصی بود. بر پایة یکی از مهمترین یافتههای پژوهش حاضر، این چهار گروه الزامات تحقق کشت فراسرزمینی برای ایران تأثیرات معنیدار و مثبت بر ابعاد یادشدة امنیت غذایی دارند و تحقق کشت فراسرزمینی برای ایران در بهبود امنیت غذایی کشور دارای تأثیر مثبت معنیدار است. همچنین، نتایج سنجش نظرات دانش آموختگان رشته های کشاورزی و غیرکشاورزی با یکدیگر همخوانی دارد. نظر به یافته های تحقیق، تأمین اطلاعات ضروری مرتبط توسط مراجع دولتی برای ورود به عرصه کشت فراسرزمینی نخستین گام در راستای تشویق بخش خصوصی به حضور در این عرصه است.
امنیت غذایی
کشت فراسرزمینی
محصولات اساسی
2020
08
22
169
204
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122322_7477edf640b5ec459832151d8f2b0cdf.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1399
28
2
بررسی اثر عضویت ایران در موافقت نامه های تجاری بر صادرات پسته ایران
میلاد
امینی زاده
حامد
رفیعی
سید عباس
زارع
مطهره
کبودتبار
اتابک
کاظم پور کهریز
موافقتنامههای تجاری به طور کلی با کاهش هزینههای تجاری و افزایش ایمنی قراردادها نقشی مؤثر در جهت کاهش موانع تجارت دارد. ایران در دو موافقتنامه تجاری نظام جهانی ترجیحات تجاری (GSTP) و سازمان همکاریهای اقتصادی (ECO) حضور دارد. باوجود آنکه باور عمومی بر این است که حضور در موافقتنامههای تجاری به طور کلی اثری مثبت بر جریان تجاری کشورها دارد ولی ضمانتی برای این اثر در همه کشورها و کالاها وجود ندارد. لذا با توجه به اهمیت صادرات پسته برای ایران، هدف مطالعه حاضر پاسخ به این پرسش است که آیا حضور ایران در موافقتنامههای تجاری موجب افزایش صادرات پسته ایران شده است؟ برای دستیابی هدف، از الگوی جاذبه و دادههای صادرات پسته در دوره زمانی 2001-2016 استفاده شده است. براساس نتایج، عضویت ایران در موافقتنامههای تجاری اثری مثبت و معنیدار (0/380) بر صادرات پسته ایران داشته است. لذا پیشنهاد میشود که شرکتهای صادراتی پسته، از فرصتهای موجود به واسطه حضور در این موافقتنامههای تجاری جهت اتخاذ سیاستها و استراتژیهای مناسب بازاریابی به منظور افزایش صادرات پسته ایران به شرکای تجاری عضو توافقنامه بهره ببرند.
موافقتنامه تجاری
الگوی جاذبه
پسته
ایران
2020
08
22
205
225
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122323_346122eb69fc9aff39b4811ec2601d93.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1399
28
2
مقایسه سیاستهای کاهش برداشت آب و افزایش راندمان آبیاری: مطالعه موردی استان خراسان رضوی
شجاعت
زارع
حمید
محمدی
محمود
صبوحی
محمود
احمدپور برازجانی
سید احمد
محدث حسینی
به منظور مقایسه تأثیر سیاست کاهش برداشت آب از منابع آب زیرزمینی و سیاست افزایش راندمان آبیاری بر روی کسری مخازن آبهای زیرزمینی، میزان تولید، خالص واردات، خالص منافع اجتماعی و درآمد کشاورزان در استان خراسان رضوی، پنج شهرستان شامل: مشهد، سبزوار، نیشابور، تربتجام و تربتحیدریه انتخاب و تأثیر این سیاست ها با استفاده از نوعی مدل برنامهریزی ریاضی مثبت (PMP_GME) بررسی گردید. بررسی تأثیر کاهش برداشت آب نشان داد که این سیاست اگرچه میتواند باعث ایجاد تعادل در برداشت آب گردد و مصرف انرژی را تا 25 درصد کاهش دهد اما موجب کاهش تولید محصولات مهمی مانند گندم و افزایش هزینههای اجتماعی بخصوص کاهش درآمد کشاورزان و افزایش واردات میشود. بهطوری که هزینههای اجتماعی را بین 20 تا 43 درصد افزایش داده و هزینه هر متر مکعب آب صرفهجویی شده بین 4540 تا 6360 ریال خواهد بود. جایگزینی سامانههای جدید بجای قدیمی و افزایش راندمان آبیاری در حد پتانسیل بدون افزایش سطح زیر کشت، کسری مخزن را 94 درصد کاهش میدهد. با وجودی که بستن چاههای غیرمجاز از الزامات قانونی است اما اجرای آن نمیتواند موجب ایجاد تعادل در برداشت شود. جهت کسب نتیجه مطلوب لازم است تا ضمن بستن چاههای غیرمجاز نسبت به کاهش تدریجی پروانه چاههای مجاز اقدام نموده و با اعطای تسهیلات و خدمات مشاورهای کشاورزان را در جهت افزایش راندمان یاری نمود.
چاههای غیرمجاز
سیاست کاهش برداشت
کسری مخزن
راندمان آبیاری
هزینههای اجتماعی
خراسان رضوی
2020
08
22
227
259
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122324_8b994fddeb1d05c50a3efbe270c067b1.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1399
28
2
بررسی ترجیحات آشکار شده شهروندان ایرانی برای قند و شکر
محمد رضا
کهنسال
الهه
اعظم رحمتی
سهم بالای قند و شکر از انرژی مصرفی کشور بیانگر وابستگی شدید بدین محصولات در سبد غذایی بسیاری از خانوارهای ایرانی است. بنابراین، شناخت ترجیحات مصرفکنندگان این نوع محصولات برای سیاستگذاری و برنامهریزی بسیار اهمیت دارد. در این راستا، در مطالعة حاضر، بهمنظور بررسی تغییر ترجیحات مصرفکنندگان مناطق شهری ایران برای محصولات قند و شکر در فاصله سالهای 1386 تا 1395، از آزمون ناپارامتری ترجیحات آشکارشدة ضعیف (WARP) استفاده شد. نتایج بررسی اصل WARP نشان داد که در سالهای 1388، 1389 و 1390، تناقضاتی در ترجیحات مصرفکنندگان این محصولات وجود داشته و فرضیه پایایی ترجیحات مصرفکننده نقض شده است؛ و بهنظر میرسد که افزایش تعرفه بر شکر وارداتی یکی از دلایل مهم نقض این فرضیه باشد.
ترجیحات
قند
شکر
ماتریس WARP
2020
08
22
261
277
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122326_40d0fa19abc92583b2bee1c967b41530.pdf