2024-03-29T01:24:41Z
http://aead.agri-peri.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=25932
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1400
29
1
تدوین و اولویت بندی استراتژیهای صادراتی خرما در استان کرمان
نعیمه
سلمانی
صدیقه
نبی ئیان
حسین
مهرابی بشرآبادی
اهمیت خرما در رشد صادرات غیرنفتی ایران تبیین نظام بازاریابی صحیح در این صنعت را ضروری می سازد. هدف پژوهش حاضر تدوین و اولویتبندی راهبردهای عملیاتی صادرات خرما با تأکید بر رویکرد آمیخته بازاریابی بود. در این راستا، نمونهای متشکل از هجده نفر از خبرگان در زمینه صادرات خرما به روش تصادفی ساده انتخاب و با استفاده از روش سوات (SOWT)، راهبردهای عملیاتی صادراتی تعیین شد و سپس، اولویت بندی آنها با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که راهبردهای عملیاتی مربوط به راهبرد محصول و ترفیع در اولویت بوده، و از حساسیت کمتری نسبت به معیارهای مکان و قیمت برخوردار است. از اینرو، توجه به راهبردهای عملیاتی صادرات از این دو نقطه نظر به توسعه آن کمک خواهد کرد. همچنین، توجه به کیفیت محصول و نوع و طراحی بسته بندی متناسب با سلیقه کشور هدف و نیز آگاهی از عملکرد رقبا و شناسایی رویدادها در بازارهای هدف با فراهم سازی زمینه شرکت صادرکنندگان در نمایشگاه های بینالمللی ضروری مینماید.
مدل P4 مک کارتی
روش سوات (SOWT)
فرآیند تحلیل سلسلهمراتبی (AHP)
اولویت بندی راهبردهای صادرات
2021
05
22
1
23
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_124178_0dea7a09cce4e0494685d5af4259e25e.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1400
29
1
عوامل اقتصادی- اجتماعی و زیستمحیطی مؤثر بر وقوع آتشسوزی در جنگلهای ایران و راهبردهای مقابله با آن
زهرا
دلیر
زکریا
فرج زاده
منصور
زیبایی
سرانه جنگل ایران حدود یک چهارم مقدار جهانی و اما روند تخریب و وقوع آتش سوزی در جنگل های کشورمان بسیار سریع بوده است؛ این شرایط درخور توجه ویژه و مطالعه است. از اینرو، مطالعه حاضر با هدف شناخت عوامل مؤثر بر آتش سوزی جنگل های ایران و نیز ارزیابی دیدگاه کارشناسان در زمینه راهبردهای مدیریت مقابله با آتش سوزی و تعیین راهبردهای مؤثر برای مقابله با آن صورت گرفت. برای بررسی عوامل مؤثر بر آتش سوزی جنگل ها، از تحلیل رگرسیون و داده های استان های منتخب طی دوره 1394-1380 استفاده شد. تحلیل مدیریت مقابله با آتشسوزی نیز بر اساس قضاوت کارشناسان منتخب در خصوص راهبردهای پیشنهادی و با بهره گیری از روش های فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و تاپسیس انجام شد. یافته های مطالعه نشان داد که به طور نسبی، سهم متغیرهای اقتصادی- اجتماعی در وقوع آتش سوزی بیشتر از متغیرهای زیست محیطی بوده و از میان متغیرهای زیستمحیطی، اثر دما قابل ملاحظه است. همچنین، در خصوص متغیرهای اقتصادی-اجتماعی، مشخص شد که تراکم استفاده از جنگل ها از طریق افزایش جمعیت و افزایش دسترسی (جاده) موجب افزایش زمینه وقوع آتش سوزی میشود؛ اما در عین حال، بهبود شرایط جامعه از نظر سطح توسعه یافتگی زمینه کاهش وقوع آتش سوزی را فراهم میکند؛ در مورد مدیریت مقابله با آتش سوزی نیز تأکید و تمرکز راهبردهای اولویت دار، بیش از تجهیزات مورد استفاده، بر مدیریت منابع نیروی انسانی است؛ و قبل از آتش سوزی، راهبردهای «برگزاری نشست و تشکیل جلسه ستاد اطفای حریق»، «اعمال جریمه» و «گماشتن نگهبان و دیدبان محلی» از بالاترین اولویت برخوردار بوده و «حفظ خونسردی مأموران» و «حضور به موقع مأموران در محل» به عنوان راهبردهای حین آتش سوزی توصیه شده اند.
آتشسوزی
اقتصادی– اجتماعی
جنگل
راهبرد
ایران
2021
05
22
25
55
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_124242_2de0a1032bf43d11c94e5f480091e94c.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1400
29
1
به کارگیری نظریه عدم حتمیت در بهینه سازی الگوی کشت منطقه گهرباران ساری
فاطمه
کشیری کلائی
سید علی
حسینی یکانی
سید مجتبی
مجاوریان
گزینش محصولات مناسب برای کشت در محیط توأم با عدم حتمیت از جمله مباحث مهم مدیریتی در بخش کشاورزی است. هنگام رویارویی با عدم حتمیت، استفاده از قضاوت ها و برآوردهای ذهنی اشخاص در حوزه مربوط، به جای داده های تاریخی، یگانه راه کار به شمار می رود. مبتنی بر شواهد موجود، کمی سازی قضاوت های ذهنی در قالب نظریه احتمال و برنامه ریزی ریسکی صحیح نیست و باید در قالب نظریه دیگری با عنوان «نظریه عدم حتمیت» و روش برنامه ریزی غیرحتمی انجام پذیرد. با درک این شرایط، از آنجا که بخش کشاورزی همواره با متغیرهای غیرحتمی از جمله قیمت محصولات و شرایط آب و هوایی مانند بارش باران مواجه است، در مطالعه حاضر، با استفاده از برنامه ریزی غیرحتمی، الگوی بهینه بهره برداری از محصولات زراعی منتخب در بخش گهرباران شهرستان ساری در شرایط عدم حتمیت بارش باران و قیمت محصولات تعیین شد. به منظور استخراج توزیع عدم حتمیت متغیرهای یادشده مبتنی بر قضاوت های ذهنی کشاورزان، 42 کشاورز به طور تصادفی از طریق نمونه گیری خوشه ای، در سال 1396 مورد پرسشگری قرار گرفتند. در ادامه، با محاسبه یک رابطه تبعی بین بارندگی و عملکرد محصولات، توزیع عدم حتمیت عملکرد نیز استخراج شد و بدین ترتیب، سود انتظاری مبتنی بر قضایای نظریه عدم حتمیت محاسبه شد. به منظور محاسبه و حداقل سازی عدم حتمیت الگو نیز از شاخص ارزش در معرض خطر دنباله دار استفاده شد. بر پایة نتایج به دست آمده، در شرایطی که کشاورزان عدم حتمیت زیادی را برای قیمت ها و بارندگی پیشبینی کنند، برای مقابله با عدم حتمیت و دستیابی به یک سود انتظاری مشخص، بهتر است به کشت برنج طارم و گوجه فرنگی روی آورند و از کشت برنج شیرودی و هندوانه صرف نظر کنند.
عدم حتمیت
قیمت
بارندگی
عملکرد
الگوی کشت
گهرباران (بخش)
2021
05
22
57
92
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_124243_10ed5b243a1c1e030c43a57779ea87d5.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1400
29
1
تعیین الگوی بهینة کشت با تأکید بر محدودیت منابع آب در شهرستان ارزوئیه
شیوا
سلجوقی
ماشاا..
سالارپور
محمود
احمد پور برازجانی
علیرضا
سرگزی
تاکنون، هدف اغلب روشهای تعیین الگوهای بهینه کشت محصولات زراعی صرفاً افزایش سود تولیدکنندگان بوده، در حالی که در بیشتر مناطق ایران، با بهره برداری بی رویه از منابع محدود، تولید پایدار به خطر افتاده است. بنابراین، مد نظر قرار دادن اهداف کمینه سازی مصرف نهاده های کمیاب نظیر آب در تعیین الگوی بهینه کشت ضروری است. هدف تحقیق حاضر تعیین الگوی کشت بهینه با توجه به شرایط کم آبی در منطقه ارزوئیه از توابع استان کرمان بود. بدین منظور، از روش برنامه ریزی ریاضی اثباتی (PMP) و رهیافت بیشینه آنتروپی (ME) استفاده شد. نتایج نشان داد که با اِعمال محدودیت پنج تا چهل درصدی در عرضه آب آبیاری، سطح زیر کشت کلیه محصولات زراعی منتخب شهرستان ارزوئیه، به جز گندم آبی که اصولاً نیاز آبی آن کمتر از دیگر محصولات آبی است، کاهش مییابد. بنابراین، اجرای برنامه های سیاستی مناسب مانند قیمت تضمینی گندم و جو همگام با نرخ تورم، تعیین نرخ آب بهای پرداختی کشاورزان مطابق با روند تغییرات ارزش اقتصادی آب در بلندمدت و استفاده از سیاست محدودیت منابع آب در دسترس توأم با سیاست تعدیل در قیمتگذاری توصیه میشود.
برنامهریزی ریاضی اثباتی (PMP)
بیشینه آنتروپی (ME)
محدودیت آب
ارزوئیه (شهرستان)
2021
05
22
93
116
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_124244_a63468db27bfeb1a55267c6fa5ea82cf.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1400
29
1
بررسی اثر سه معاهدة بینالمللی بر آلودگی محیط زیست: کاربرد روش جورسازی بر اساس نمرة گرایش
اسماعیل
پیش بهار
فهیمه
میرزاخانی
باب اله
حیاتی
در دهههای اخیر، تأثیر هشدارهای جهانی در زمینة تغییرات آب و هوایی و تخریب لایه اُزُن بر اقتصاد جهانی در کانون توجه بسیاری از محققان بوده است؛ و در پاسخ بدین مشکلات، سازمانهای جهانی بسیاری به اقداماتی در سطح بینالملل پرداختهاند که از آن میان، میتوان به انعقاد معاهدههای مونترال، کیوتو و پاریس اشاره کرد. هدف مطالعه حاضر بررسی ارتباط بین انتشار برخی از آلایندهها بهعنوان شاخصی از آلودگی محیط زیست و متغیرهای کلان اقتصادی مانند مصرف انرژی و تجارت خارجی و همچنین، بررسی اثرات تعهد کشورهای عضو این معاهده ها بر میزان انتشار آلایندهها بود. بدین منظور، از رهیافت جورسازی بر اساس نمره گرایش و رگرسیون تفاضل در تفاضل استفاده شد. نتایج حاصل از رهیافت جورسازی بیانگر کاهش انتشار آلاینده دیاکسید کربن به میزان 3/2 درصد و کل گازهای گلخانهای به میزان 8/1 درصد برای معاهده کیوتو بود و برای معاهده مونترال نیز نتایج حاصل از رهیافت جورسازی از کاهش 21 درصدی آلاینده هیدروفلوئروکربنها حکایت داشت. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که انعقاد این معاهدهها در سطح بینالمللی موفقیتآمیز بوده و باعث جلوگیری از آلودگی بیشازحد محیط زیست شده است. از اینرو، پیشنهاد میشود که در راستای حفظ محیط زیست، در سطح جهانی، سازمان هایی ناظر اجرای قوانین معاهده های زیست محیطی به وجود آید و در همه کشورها فعال شود تا در آینده، شاهد کاهش هرچه بیشتر آلاینده ها باشیم.
آلودگی محیط زیست
تجارت خارجی
معاهدات بینالمللی
جورسازی بر اساس نمره گرایش (PSM)
رگرسیون تفاضل در تفاضل
2021
05
22
117
153
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_124245_53c70a846fdbbc93bb5aecb5e62c08f3.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1400
29
1
بررسی و تحلیل اثرات تجارت بینالملل بر امنیت غذایی: مطالعة موردی گزیده ای از کشورها با درآمد متوسط به بالا
فاطمه
سخی
سید صفدر
حسینی
احمد
فتاحی اردکانی
گرسنگی، ناامنی غذایی و فقر از مهمترین مسائل بحرانی در برخی از کشورهاست. در میان تمامی حقوق افراد یک اجتماع در قالب نیازهای پایهای خانوار، «امنیت غذایی» از مهمترین نیازهای فردی است که مسئولیت تأمین آن به عهدة دولتهاست. تجارت بین المللی میتواند ناامنی غذایی را در کشورها از طریق تسهیل دسترسی به بازارهای بزرگتر کاهش دهد؛ و از اینرو، میتوان تجارت غذا را از راهحلهای تأمین امنیت غذایی جهان و پدیدهای حیاتی برشمرد. بنابراین، هدف مطالعه حاضر بررسی و تحلیل رابطه بین تجارت بینالملل و امنیت غذایی در گروه کشورهای با درآمد متوسط به بالا از جمله ایران طی دوره زمانی 2002 تا 2016، با استفاده از روش اقتصادسنجی پانل با اثرات تصادفی بود. نتایج مطالعه نشان داد که رابطه U شکل بین دو متغیر امنیت غذایی و تجارت بینالملل وجود دارد، بیانگر آنکه در کشورهای منتخب، امنیت غذایی در مراحل اولیه توسعه تجاری کاهش می یابد و سپس، با فراتر رفتن آزادسازی تجارت از یک آستانه معین، افزایش خواهد یافت. بنابراین، بر اساس یافته های مطالعه و در راستای بهبود رابطه امنیت غذایی و تجارت بین الملل، پیشنهادهایی برای سیاستگذاران ذیربط ارائه شده است.
امنیت غذایی
تجارت بینالملل
رگرسیون پانل
2021
05
22
155
176
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_124246_fd2a72b104d30b7a291beaee78998d2d.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1400
29
1
انتخاب سبد بهینه در پروژههای تحقیق و توسعه کشاورزی با رویکرد تصمیمگیری چندمعیاره خاکستری
سید مهدی
ابطحی
زهرا
محمدی
به دلیل چالش های عصر حاضر و تأثیر پروژه های تحقیق و توسعه بر تداوم آنها، برخی سازمان ها در این پروژه ها سرمایه گذاری میکنند. پژوهش حاضر با هدف انتخاب سبد بهینه پروژه های تحقیق و توسعه کشاورزی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس انجام شد. پژوهش از نظر هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- پیمایشی بود. نخست، با مطالعه پیشینه پژوهش و مصاحبه با خبرگان، شاخص های مؤثر بر ارزیابی پروژه ها شناسایی و پروژه های تحقیقاتی از طریق تکمیل پرسشنامه توسط کارشناسان ارزیابی شدند. محاسبة وزن شاخص ها با روش آنتروپی شانون خاکستری صورت گرفت و «میزان اهمیت پروژه در میان اولویت های پژوهشی سازمان»، «میزان اثربخشی یافته های طرح تحقیقاتی بر بحران آب» و «نوآوری پروژه در سطح استانی و ملّی» مهمترین شاخص ها بودند. سپس، پروژه ها با رویکرد نظریه خاکستری اولویت بندی شدند. به منظور اعتبارسنجی نتایج مدل، پروژه ها با روش کوپراس خاکستری نیز ارزیابی شدند و با مقایسه نتایج، مشاهده شد که رتبه پروژه ها در همه موارد یکسان نیست. بنابراین، با استفاده از روش کپلند، رتبه ها ادغام شدند و رتبه نهایی هر پروژه مشخص شد. با توجه به نتایج به دست آمده، بودجه کل به پروژه های با اولویت بالاتر تخصیص داده و سبد بهینه پروژه تعیین شد. نتایج پژوهش می تواند برای اولویت بندی پروژه ها و تشکیل سبد بهینه در سازمان های پروژه محور از جمله مراکز علمی و تحقیقاتی مورد استفاده قرار گیرد.
سبد پروژه
پروژه های کشاورزی
تصمیم گیری چند معیاره (MCDM)
نظریه خاکستری
کوپراس خاکستری
2021
05
22
177
207
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_124247_2266c79f0ec4e2509a5a4c1a4e4ee320.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1400
29
1
تحلیل ساختار بازاررسانی محصول سیب زمینی استان همدان؛ ترکیب انحصار عمده فروشی و پدیدة تارعنکبوتی
سمیه
اژدری
ابولقاسم
مرتضوی
محمدحسن
وکیل پور
صادق
خلیلیان
استان همدان قطب تولید سیب زمینی در کشور شناخته میشود؛ اما با وجود شرایط مناسب تولید، شرایط بازار این محصول مطلوبیست و تفاوت میان دریافتی کشاورزان با پرداخت نهایی مصرف کنندگان سیب زمینی از چالشهای موجود در بازار این محصول در استان همدان است. با این توصیف، هدف مطالعه حاضر تحلیل و ارزیابی ساختار بازار سیب زمینی در استان همدان بود. بدین منظور، آمار سری زمانی ماهانه قیمت ها در بازه زمانی فروردین 1385 تا فروردین 1398 در سطوح مختلف بازار ارزیابی شد، که حاکی از شکاف شدید و رو به رشد در حاشیه بازار این محصول بود. سپس، سازوکار انتقال قیمت و چگونگی سرایت نوسانهای قیمتی نیز با استفاده از مدل واریانس ناهمسانی شرطی چندمتغیره مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفت، که نتایج همگی گویای وجود ساختاری ناکارآدر این بازار بود، به گونهای که کشاورزان را در موضع عمل تارعنکبوتی و عمده فروشان را در موضع انحصار تثبیت کرده است. بر پایه یافتهها و نتایج میدانی پژوهش حاضر، چهار ویژگی خاص بازار سیب زمینی (شامل کم کشش بودن محصول، فسادپذیری محصول، ظرفیت اندک انبارداری و هزینههای بالای احداث سردخانه و نیز عدم وجود برنامهای مدون برای صادرات محصول) از عوامل ایجاد این ساختار ناکارآست که در سیاستگذاریهای آتی، باید به ویژه بدان توجه شود.
انتقال قیمت
حاشیه بازار
فسادپذیری
مدل واریانس ناهمسانی شرطی چندمتغیره
2021
05
22
209
234
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_124257_19f6996ac9508b277b7ac29e9821c347.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1400
29
1
کاربرد حدنگاری اراضی کشاورزی در تدوین الگوی کشت جامع و عملیاتی مزارع: مطالعة موردی در استان اصفهان
علیرضا
نیکویی
مصطفی
مردانی نجفآبادی
حدنگاری اراضی کشاورزی میتواند به طراحی الگوی کشت عملیاتی برای هر مزرعه کمک کند و برنامهریزی تولید، نظام توزیع محصولات کشاورزی و مدیریت بهینه آب و خاک را در راستای راهبردهای جامع و کلان کشاورزی کشور به همراه داشته باشد. در مطالعة حاضر، با بهره گیری از مدل برنامهریزی ریاضی چندهدفه، از روش حدنگاری اراضی کشاورزی برای تدوین الگوی کشت جامع و عملیاتی مزارع شهرستان شهرضا واقع در استان اصفهان در قالب یک ساختار سامان های پشتیبان تصمیم استفاده شد. با توجه به گستردگی اطلاعات و لزوم پردازش آنها و همچنین، دسترسی سریع و دقیق به نتایج حاصل از اجرای مدل برنامه ریزی، ساختار سامان های یادشده تلفیقی از پایگاه داده های توصیفی و مکاندار، بستر برنامه نویسی و بسته نرم افزاری بهینه سازی برای حل مدل و ایجاد گزارش های لازم بود. نتایج نشان داد که در مدل چندهدفه، با وجود کاهش سطح زیر کشت برای گروه محصولاتی چون غلات و جالیز به ترتیب به میزان 37 و 8 درصد، میزان تولید غلات تنها 27 درصد کم شده و تولید جالیز 70 درصد افزایش داشته و این افزایش بهره وری تولید به دلیل استفاده از نوع واریته، مدیریت کشت، روش آبیاری و تناسب اراضی هر محصول در هر مزرعه در ساختار برنامه ریزی مطالعه حاضر تحقق یافته است. با توجه به ایجاد جزئیات الگوی کشت برای هر مزرعه از طریق اطلاعات حدنگاری، استفاده از نتایج مطالعه برای برنامهریزی آبیاری و کنترل برداشت از منابع آب زیرزمینی در محدوده مطالعاتی توصیه میشود.
: حدنگاری
برنامه ریزی ریاضی چندهدفه
الگوی کشت
برنامه ریزی آبیاری
اصفهان (استان)
2021
05
22
235
266
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_124251_7a9a9c278bb97ba5f97d445c69559e9e.pdf
اقتصاد کشاورزی و توسعه
1022-4211
1022-4211
1400
29
1
عوامل مؤثر بر امنیت آب کشاورزی در منطقه رامجرد
زهره
داودی
محمد
بخشوده
حسن
آزرم
امنیت آب، بنا به تعریف، عبارت است از دسترسی مادی و اقتصادی خانوارهای روستایی به مقادیر کافی و قابل اطمینان آب برای رفع نیازهای کشاورزی خود و همچنین، توانایی دفاع از حقوق خود در برابر مسئولان ذیربط. در راستای تغییر الگوی بارش و بارشهای نامنظم و خشکسالی های اخیر در کشور، مدیریت بهتر منابع آب و شناخت مؤلفه ها و روابط بین آنها از اهمیت زیادی برخوردار است. در مطالعه حاضر، برای اندازه گیری و تعیین عوامل مؤثر بر امنیت آب، داده های مقطعی مربوط به 180 کشاورز در منطقه رامجرد به روش نمونه گیری تصادفی از طریق پرسشنامه جمع آوری شد. شاخص امنیت آب به صورت ترکیبی از در دسترس بودن، اطمینان، کفایت، توانایی پرداخت کشاورز و تمایل به پرداخت و مسائل حقوقی (کشمکش بر سر آب و نحوه حل مسئله) آب تعریف و با استفاده از روش تجزیه و تحلیل مؤلفه های اساسی اندازه گیری شد. بر اساس نتایج مطالعه، مزارعی که از منبع آب تلفیقی استفاده میکنند، از امنیت آب بالاتری برخوردارند؛ همچنین، در شرایط فعلی منطقه، برای 41 درصد مزارع (به ویژه مزارع واقع در پایین دست سد) آب کافی وجود ندارد. نتایج برآورد روش حداقل مربعات معمولی نیز نشان داد که فاصله از سد، موقعیت قرارگیری زمین و ریزش چاه دارای اثر منفی و نوع کانال و شرکت در کلاسهای آموزشی اثر مثبت بر امنیت آب در منطقه دارند. با آموزش کشاورزان در زمینه مشارکت در تعمیر و نگهداری سامانه های آبیاری، صرفه جویی در مصرف آب و استفاده از فناوری های نوین آبیاری همراه با توجه بیشتر مسئولان ذیربط برای رسیدگی به مشکلات آبرسانی و وجود یک تشکل تخصصی برای بازرسی در توزیع و انتقال آب، میتوان انتظار داشت که دستیابی به هدف امنیت آب میسر شود.
امنیت آب
آب تلفیقی
تجزیه و تحلیل مؤلفههای اساسی (PCA)
روش حداقل مربعات معمولی (OLS
2021
05
22
267
292
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_124253_7d41a40b9de2c6fe1b801402291ba73b.pdf