پیامدهای نشر فن آوری آبیاری بارانی بر نابرابری و فقر روستایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد بخش ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز

2 دانشجوی کارشناسی ارشد بخش ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز

3 دانشجوی دکتری بخش ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز

چکیده

یکی از چالش های عمده در تامین مواد غذایی برای جمعیت در حال رشد، مساله آب و مدیریت درست منابع آب است. در این میان اهمیت آب برای کشاورزی حیاتی تر از دیگر بخشهاست. از آنجا که کشور ما منطقه ای کم آب و کم باران به شمار می آید بنابراین باید از روش هایی برای آبیاری استفاده شود که با به کارگیری آنها بازدهی آب آبیاری افزایش یابد. با توجه به این مساله و اهمیت روز افزون آب در کشاورزی ایران، در سالهای اخیر دولت سرمایه گذاری های کلان و اعتبارات گسترده ای را در راستای گسترش فن آوری های آب اندوز، بویژه آبیاری بارانی، انجام داده است. سیستم آبیاری بارانی مانند هر فن آوری دیگری می تواند تاثیرات و پیامدهای شایان توجهی در جامع روستایی داشته باشد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی پیامدهای نشر فن آوری آبیاری بارانی در جامعه روستایی و بخصوص تاثیر آن در افزایش نابرابری و فقر روستایی است. این پژوهش با بهره گیری از روش تحقیق پیمایشی در بخش دارنجان (دارنگون) استان فارس و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده چند مرحله ای انجام گرفته است. برای این منظور از راه پرسشنامه با 109 نفر از کشاورزان (پذیرنده و نپذیرنده سیستم آبیاری بارانی) مصاحبه شد.
یافته های این پژوهش نشان می دهد که ایستارهای حاکم بر نظام تحقیق و ترویج نوآوری ها در کشور ما، در بعضی موارد، باورهایی نشرگرایانه است، به طوری که مسایل اجتماعی، اقتصادی و روانشناختی، به طور معمول از دید برنامه ریزان پنهان می ماند. همچنین به دلیل محدودیتهای نهادی، جهت گیری سازمان های دست اندر کار نیز در عمل به سوی اعضای غنی تر نظام اجتماعی است تا از این راه بیشتر امکانات، تسهیلات و اعتبارات در راستای اغنای آنها و تنها برای دستیابی به تولید بیشتر به کار گرفته شود. این روند، در عمل منجر به افزایش شکاف اجتماعی میان کشاورزان شده است که در دراز مدت پیامدهای آن نیز شدت خواهد یافت. در پایان این نوشتار پیشنهادهایی در راستای کاربرد فن آوری آبیاری بارانی متناسب با کشاورزان خرده پا ارائه می شود.

عنوان مقاله [English]

Consequences of Sprinkler irrigation diffusion on the rural poverty and inequalities

نویسندگان [English]

  • Ezatollah Karami 1
  • Ali Nasr Abadi 2
  • Koroush Rezaee Moghadam 3
1 professor. Department of agricultural education and extension. Shiraz university. Shiraz. Iran
2 Graduate student. Department of Agricultural education and extension. Shiraz University. Shiraz. Iran
3 Graduate student. Department of Agricultural education and extension. Shiraz University. Shiraz. Iran
چکیده [English]

abstract

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار