بررسی اثر سیاست یارانه صادراتی بر صادرات پسته و گردو درایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه پیام نور

2 دانشگاه تهران

3 دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه پیام نور-تهران-ایران.

4 گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

5 گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه پیام نور،تهران، ایران

10.30490/aead.2024.362253.1516

چکیده

توسعه صادرات غیرنفتی سبب افزایش درآمدهای ارزی کشور می‌شود. این درآمدها در صورت تخصیص بهینه، می‌تواند سبب دستیابی کشور به رشد اقتصادی شود. بخش کشاورزی از مهم‌ترین و راهبردی‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور ، سهم قابل‌توجهی از صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص داده و دارای جایگاه ارزآوری بالایی است، همچنین در میان محصولات کشاورزی، خشکبار یکی از مرغوب‌ترین و پر تقاضاترین کالای صادراتی ایران در سال‌های اخیر محسوب می‌شود لذا حمایت از تولیدات خشکبار داخلی و ایجاد بازار برای صادرات آن از اهمیت زیادی برخوردار است. دولت‌ها به‌منظور افزایش صادرات غیرنفتی و حمایت از تولید داخلی از سیاست‌های مختلفی ازجمله یارانه صادراتی و برخی محدودیت‌های تجاری استفاده می‌کنند. هدف اصلی این مطالعه بررسی اثربخشی سیاست یارانه صادراتی در رابطه با تجارت دو محصول عمده صادراتی پسته و گردو است. در این راستا، الگوی جاذبه با استفاده از داده‌های تابلویی مربوط به سال‌های 1380-1401 مورداستفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که یارانه صادراتی، تولید ناخالص داخلی، جمعیت کشورهای واردکننده و نرخ ارز اثری مثبت و معنی‌دار و فاصله جغرافیایی، تعرفه و تحریم اثری منفی بر صادرات دو محصول موردمطالعه داشته است. گرچه اجرای سیاست یارانه صادراتی با چالش‌هایی هم روبرو بوده است؛ بنابراین لازم است به‌منظور کاراتر نمودن سیاست پرداخت یارانه صادراتی تخصیص‌یافته بین محصولات متفاوت و متناسب با نیاز بازار برای آن محصول باشد و این سیاست در راستای توسعه صنعت داخلی جدید به صادرکننده نوپا اعطا شود همچنین زیرساخت‌های حمل‌ونقلی بین‌المللی جهت تقویت روابط تجاری دوجانبه گسترش یابد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the effect of export subsidy policy on pistachio and walnut exports in Iran

نویسندگان [English]

  • zeinab koorehpazan 1
  • saeed yazdani 2
  • Abolfazl Mahmoodi 3
  • Farid Ejlali 4
  • jaleh koorkinejad 5
1 Payam Noor university
2 University of Tehran
3 Associated Professor of Agricultural Economics at Payame noor University
4 Department of Agricultural Economics, Payam Noor University, Tehran, Iran
5 Department of Agricultural Economics, Payam Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The development of non-oil exports increases the country's foreign currency income. These revenues, if allocated optimally, can lead the country to economic growth. The agricultural sector is one of the most important and strategic economic sectors of the country, it accounts for a significant share of non-oil exports and has a high currency-earning position. Also, among agricultural products, dried fruit is considered one of the most valuable and demanded export goods of Iran in recent years, therefore. It is very important to support domestic dry fruit production and create a market for its export. In order to increase non-oil exports and support domestic production, governments use various policies, including export subsidies and some trade restrictions. The main purpose of this study is to investigate the effectiveness of the export subsidy policy in relation to the trade of two major export products, pistachio and walnut. Using panel data from 1380-1401, the assumptions of this study were examined with the help of gravity model. The results showed that the export subsidy had a positive and significant effect on the export products. Although the implementation of this policy has faced challenges; Therefore, in order to make the export subsidy payment policy more efficient, it should be allocated between different products and appropriate to the market needs for that product, and this policy should be granted to new exporters in line with the development of the new domestic industry, and international transportation infrastructure should be expanded to strengthen bilateral trade relations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Export development policies
  • pistachio and walnut export
  • gravity model
  • export subsidy