تحلیل کارایی انرژی و ردپای اکولوژیک مزارع تولید گوجه فرنگی در شهرستان اسدآباد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار ترویج و آموزش کشاورزی، گروه کشاورزی، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد، ترویج و آموزش کشاورزی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

3 دانشیار ترویج و آموزش کشاورزی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

10.30490/aead.2024.363151.1544

چکیده

مطالعه جنبه‌های زیست‌محیطی نظام‌های زراعی دارای اهمیت زیادی است. هدف این تحقیق ارزیابی پایداری زیست‌‌‌محیطی تولید گوجه‌فرنگی در شهرستان اسدآباد است که با بهره‌گیری از روش‌های‌ ارزیابی ردپای اکولوژیک و کارایی انرژی انجام شده است. نمونه آماری پژوهش متشکل از 210 گوجه فرنگی کار است که از جامعه آماری شامل 569 گوجه‌فرنگی کار بصورت تصادفی انتخاب شدند. این تحقیق، دارای رویکرد کاربردی و از نوع پیمایشی با واحد تحلیل مزرعه می‌باشد و اطلاعات مورد نیاز آن با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه رو در رو جمع‌آوری شده است. روایی پرسشنامه از طریق روایی ظاهری و محتوایی و پایایی آن با روش پیش آزمون- پس آزمون تعیین شد. نتایج مطالعه نشان داد که شاخص کارایی و بهره وری انرژی به‌دست آمده از نسبت انرژی خروجی حاصل از محصول گوجه فرنگی به انرژی‌های ورودی ناشی از نهاده‌های مصرفی به ویژه الکتریسیته با 38/9 %، کود ازته با 26/9 % و گازوئیل با 15/2 % مجموعاً 81 %، بترتیب برابر 0/34 و 0/42 مگاژول می‌باشد. عامل اصلی پایین بودن کارایی و بهره وری انرژی، مصرف بی رویه نهاده ها بویژه برق و کودهای ازته است. ردپای اکولوژیک تولید گوجه فرنگی 3/62 هکتار جهانی (ردپای مستقیم 2/2 و غیر مستقیم 1/42 هکتار جهانی) برآورد گردید. به بیان دیگر 1/42 هکتار زمین بهره‌ور جهانی لازم است تا آلاینده‌های تولید شده در اثر تولید گوجه‌فرنگی را جذب کند. یافته‌های تحقیق نشان‌دهنده عدم پایداری تولید گوجه فرنگی در شهرستان اسدآباد به واسطه تولید و انتشار آلاینده‌های ناشی از کاربرد بی رویه و غیر اصولی نهاده‌ها می باشد.

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Energy Efficiency and Ecological Footprint Analysis of Tomato Production Farms in Asadabd County

نویسندگان [English]

  • Mohammad Abdolmaleky 1
  • Mehdi Najafi 2
  • Karim Naderi Mahdei 3
1 Assistant Professor, Agricultural Extension and Education, Department of Agriculture, Khorramabad Branch, Islamic Azad University, Khorramabad, Iran
2 MSc Graduate Student, Agricultural Extension and Education, Department of Agricultural Extension and Education, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran.
3 Associate Professor, Agricultural Extension and Education, Department of Agricultural Extension and Education, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran.
چکیده [English]

Studying the environmental aspects of agricultural systems is very important. The present study was conducted to assess environmental sustainability of the tomato production in Asadabad county using the ecological footprint analysis and energy efficiency. Based on energy consumption, the place-oriented method was used, and therefore consumption-based ecological footprint, direct and indirect ecological footprint were calculated. Global hectares approach was used to measure the ecological footprint unit. In addition, according to energy input and output resulting from the consumption of inputs and from the products, energy efficiency was estimated. The study was conducted by descriptive-survey research method using a questionnaire, and a sample of 210 tomato producers was randomly selected. The ecological footprint of tomato production was estimated at 3/62 global hectares (direct EF=2/2 and EF_(co2 )=1/42 gha). Accordingly, an area of 1/42 ha of productive land will be needed to absorb produced pollutants from tomato production. Energy efficiency and productivity indices from the ratio of energy output originated from tomato yield to energy input resulted from inputs, especially electricity with 38.9, nitrogen fertilizers with 26.9 and gasoline with 15.2, a total of 81%, were calculated equal to 0.34 and 0.42 MJ, respectively. The major factor in low energy efficiency and productivity is irregular consumption of inputs, especially electricity and nitrogen fertilizers. Because of irregular and unprincipled consumption of inputs, tomato production in asadabad county is ecologically unsustainable.

اقتصاد کشاورزی و توسعه

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 26 فروردین 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار