تعیین کارایی زراعت گندم با توجه به دو عامل زمان و ریسک با استفاده از تحلیل پوششی داده‌های بازه‌ای و تحلیل پوششی داده‌های پنجره‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

     کارایی و بهره‌وری مفاهیم تعیین‌کننده نسبتهای ورودی و خروجی یک سیستم اقتصادی‌اند. رهیافت تحلیل پوششی داده‌ها ابزاری مناسب برای محاسبه کارایی یک بنگاه است، اما یکی از اشکالات آن ناتوانی تصمیم‌گیرنده در دخالت دادن شرایط ریسک و نبود قطعیت و همچنین عامل زمان در نتایج به دست آمده است. از سویی در پژوهشهایی که در بخش کشاورزی صورت می‌گیرد، تصمیم‌گیرنده به شدت با مسئله بهره‌وری و شرایط ریسک و نبود قطعیت روبه‌روست. در این راستا روش تحلیل پوششی داده‌های بازه‌ای ( ) ابزاری مفید در سنجش کارایی چندین بنگاه با در نظر گرفتن شرایط ریسک و نبود قطعیت و داده‌های غیردقیق و روش پویا (تحلیل پنجره‌ای) روشی است که امکان محاسبه کارایی در طول زمان و در نتیجه، بهره‌وری را برای مدیران فراهم می آورد.   در این تحقیق با استفاده از دو مدل ذکرشده ،کارایی 8 استان بزرگ کشور در تولید محصول گندم (آبی) بررسی شده است. نتایج نشان می‌دهد که استان خوزستان دارای بالاترین و استانهای همدان و آذربایجان شرقی دارای پایین ترین بهره‌وری‌اند. همچنین با در نظرگرفتن شرایط ریسک ، استان فارس دارای بالاترین و استان کردستان دارای پایین‌ترین کارایی در تولید گندم است. یادآور می‌شود دوره مورد بررسی در این مطالعه 6 سال و آمارهای مورد استفاده مربوط به سالهای زراعی 1378-1383است.   طبقه‌بندی JEL : 19 Q , 67 Q      

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Efficiency determination of wheat farming with regard to risk and time factors with use Interval DEA and Window DEA

چکیده [English]

    The data envelopment analysis model (DEA) is the appropriate approach in measuring the efficiency of corporation ، while in this model the decision maker is unable to enter the risk condition and the time factors in the results. On the order hand, in the agricultural investigations ، the decision maker faces the risk condition and productivity problem. Basically the interval data envelopment analysis (IDEA) is a useful instrument in measuring the efficiency of several corporations with attention to risk condition and imprecise data, when also Window DEA prepares feasibility calculation of productivity. In this study, with taking advantage from IDEA and Window DEA techniques, the technical efficiency of important provinces in production of wheat crop is determined. The results show that among the selected provinces during period 1999-2004 Khoozestan has the highest ranking in productivity whereas Hamadan and East Azarbaijan have the lowest in their agricultural sectors. Also with attention to risk factor, Fars has the highest ranking in efficiency while Kordestan has the lowest in farming wheat.   JEL Classification : Q67 ، Q19