ترازیابی جایگاه جمهوری اسلامی ایران در منطقه آسیای جنوب غربی براساس شاخصهای تبیین‌گر آسیب‌پذیری و امنیت غذایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

    بررسی وضعیت تغذیه و شاخصهای تبیین‌گر امنیت و آسیب‌پذیری غذایی ایران و تعیین جایگاه و رتبه جمهوری اسلامی ایران در میان کشورهای آسیای جنوب غربی (کشورهای همسایه و خاورمیانه) در سالهای پایه تدوین چشم‌اندازملی، اهداف اصلی این مقاله‌اند. جهت تعیین جایگاه جمهوری اسلامی ایران ابتدا شاخصهای تبیین‌گر امنیت و آسیب‌پذیری از اسناد فائو و همچنین برخی منابع داخلی تدوین و تلخیص شد و سپس اطلاعات عددی مورد نیاز (سنجش شاخصها) از منابع آماری فائو، بانک جهانی، سازمان بین‌المللی کار، سازمان جهانی بهداشت، یونیسف و یونسکو تهیه گردید. برای رتبه‌بندی و تعیین جایگاه کشورها از شاخصهای انفرادی و شاخصهای ترکیبی- که از طریق جمع‌جبری شاخصهای انفرادی پس از رفع اختلاف مقیاس و وزن‌دهی حاصل شده است- استفاده شد.   نتایج نشان می‌دهد که ایران از نظر مصرف سرانه انرژی غذایی در رتبه ششم، از نظر شاخص ترکیبی تغذیه و امنیت غذایی رتبه دوازدهم، از نظر شاخص دسترسی اقتصادی رتبه چهاردهم، از نظر شاخص کلان کشاورزی رتبه پنجم، از نظر شاخص موجود بودن غذا رتبه پانزدهم، از نظر شاخص فرهنگی-بهداشتی رتبه دهم و از نظر شاخص کل آسیب‌پذیری رتبه نهم (رتبه 1= کم‌آسیب‌پذیرترین) را در میان 20 کشور منطقه به خود اختصاص داده است.     طبقه‌بندی JEL : Q18       

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Benchmarking of Islamic Republic of Iran\'s position among South-Western Asian countries in food security and vulnerability indicators

چکیده [English]

      The main purpose of this paper is to survey nutrition and vulnerability as well as food security status in Islamic Republic of Iran, and also ranking of South-Western Asian Countries (the Middle – East and Neighboring Countries) in vulnerability and food security indicators. Data and information have been collected from FAO, World Bank, ILO, World Health Organization, UNICEF and UNESCO documents, and web sites as well.   The results show that the place of Iran among South-Western Asian Countries for examined indicators are: the 6th for dietary energy supply index, the 12th for food security and nutrition status composition indicator, the 14th for economic food access indicator, the 5th for agricultural indicator, the 15th for food availability indicator, the 10th for sanitation-cultural indicator, and the 9th for vulnerability total/composition indicator (when the 1st rank means the lowest vulnerable one).     JEL Classification: Q18