بررسی توزیع مکانی فقر و ناامنی غذایی خانوارهای شهری و روستایی به تفکیک استانی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دستیار علمی دانشگاه پیام نور واحد جواجو

2 دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز

چکیده

وضعیت فقر و ناامنی غذایی مناطق ،FGT در مطالعه حاضر ب ا استفاده از شاخص شهری و روستایی استانهای مختلف ایران در سال 1382 بررسی شده است . نتایج نشان داد که در مناطق روستایی ایران درصد فقرا کمتر از مناطق شهری است، در حالی که وضعیت امنیت غذایی با توجه به سه شاخص محاسبه شده (برای کمبود کالری، پروتئین و کربوهیدرات مورد نیاز بدن )، در مناطق شهری وضعیت مناسبتری نسبت به مناطق روستایی دارد، لذا می توان گفت استانهایی که فقیرند، الزاماً در ناامنی غذایی قرار ندارند . با توجه به محاسبه شاخصهای مورد نظر برای ناامنی غذایی، شکاف کمبود کربوهیدرا ت نسبت به شکاف کمبود کالری و پروتئین بسیار کوچکتر و نشاندهندة مصرف زیاد و بالاتر از میزان حداقل نیاز روزانه است . شکاف کمبود پروتئین نیز نسبت به سایر شکافها بسیار بزرگتر و نشاندهنده مصرف کمتر از میزان حداقل نیاز روزانه است . این مسئله حاکی از پایین بودن قدرت خرید و نبود فرهنگ صحیح تغذیه و جایگزین شدن مواد خوراکیِ با ارزش غذایی پایین توسط خانوارهای مورد مطالعه می باشد. با توجه به نتایج مطالعه حاضر پیشنهاد می شود در برنامه های مبارزه با فقر و ناامنی غذایی جهت گیری های منطقه ای و جغرافیایی مد نظر قرار گیرد همچنی ن با توجه به سوء تغذیه ناشی از کمبود پروتئین جهت گیری یارانهها به سمت حمایت از مواد پروتئینی و اصلاح الگوی تغذیه خانوارها باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating poverty and food insecurity distribution over space in rural and urban areas of Iran

نویسندگان [English]

  • M. Jafari Sani 1
  • M. Bakhshoodeh 2
1 Scientific Assistant in Payam-e Noor University, Iran (Corresponding Author)
2 Associate Pro., Agricultural Economics Dep., Shiraz University, Iran
چکیده [English]

In this study poverty and food insecurity of rural and urban areas of Iran in 2003 are investigated by using FGT index. Results show that, in rural areas poverty is lower than urban areas but, food security (calorie, rotein and carbohydrates) in urban areas is better than what is there in rural areas. These results reveal that all the poor are not necessarily food insecure. Based on findings, carbohydrates insecurity rate is the lowest and protein insecurity rate is the highest in daily needs. In this regard we can say people have low purchasing power therefore they have inappropriate nutrition and prefer to use foods at lowest prices. Finally it is suggested that in poverty and food insecurity decreasing programs, regional and geographical situations should be taken into consideration and also those food containing sufficient proteins must be supported through subsidies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Poverty
  • Food insecurity
  • FGT index
  • Calorie
  • Protein
  • Carbohydrates

مراجع

  1. 1. دینی ترکمانی، ع. ( 1383 )، براورد امنیت غذایی در ایران و ارزیابی از نحوة مواجهة رویکردهای نظری رقیب با ناامنی غذایی، مقالات برگزیدة نخستین همایش کشاورزی و توسعه ملی، جلد 4، کشاورزی و امنیت غذایی، مؤسسه پژوهشهای برنامه ریزی و اقتصاد کشاورزی.

    1. رضوی، ح . ( 1382 )، روستا، فقر و توسعه، جلد دوم : روشها و الگوهای مقابله با فقر . روستایی (تجارب کشورهای آسیایی)، سلسله انتشارات روستا و توسعه، شماره 52
    1. رنانی، م . و م. مه آبادی ( 1379 )، ت أثیر نابرابری و فقر بر کارایی سیاستهای کلان اقتصادی، مجموعه مقالات فقر در ایران، دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی تهران.
    1. سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور ( 1379 )، گزارش اجمالی برنامه مبارزه با فقر و افزایش درآمد خانوارهای کم درآمد، تهران.
    1. شفیعی، ح . و م . بخشوده ( 1384 )، بررسی ویژگی های گر وهه ای فقیر و تعیین

    درصد افراد زیرخط فقر در مناطق روستایی، مطالع ه موردی استان سیستان و بلوچستان، پنجمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی و توسعه، زاهدان.

    1. عابدی، ع. ( 1381 )، اندازه گیری و تحلیل خط فقر و توزیع درآمد در استان آذربایجان شرقی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان آذربای جان شرقی، گروه مطالعات اقتصادی.
    1. عبادی، ف . ( 1383 )، امنیت غذایی و توزیع درآمد، مؤسسه پژوهشهای برنامه ریزی و اقتصاد کشاورزی، تهران.
    1. عرب مازار، ع. و م. حسینی نژاد ( 1383 )، براورد میزان فقر و شدت آن در گروه های مختلف شغلی خانوارهای روستایی ایران، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و. توسعه، شماره 45 ، ص 113 تا 140
    1. نجفی، غ. ( 1376 )، فقر، امنیت غذایی و جامعه روستایی، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، ویژه نامه فقر و آسیب پذیری روستایی.

    10 . فرج زاده، ز . ( 1382 )، هدفمند کردن یارانه ها و کاهش فقر : پایان نامه کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه شیراز، دانشکده کشاورزی.

    11 . نجفی، ب . و آ . شوشتریان ( 1383 )، هدفمندسازی یارانه ها و حذف ناامنی غذایی : . مطالعه موردی ارسنجان، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 31 ، ص 127 تا 151

    1. Adelman, I. & P. Berck (1991), Food security policy in stochastic world, Journal of Development Economics, 34: 25-55.
    1. Babu, S. and W. Reidhead (2000), Poverty, food security, and nutrition in Central Asia: a case study of the Kyrgyz Republic, Food Policy, 25: 647–660.
    1. Foster, Greere and Thorbeke (1984), A class of decomposable poverty measures, Econometrica, 25(3): 261-766.
    1. Hoddhnott, J. (1999), Targeting principles and practice,International Food Policy Research Institute,Washington D.C.,

    Technical Guide.

    16.Sen, A. (1976), Poverty: an ordinal approach to measurement,

    Econometrics, 4: 219-231.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار