شناسایی و رتبه‌بندی مهم‌ترین پروژه‌های فناورانه بخش کشاورزی استان همدان در افق پنج‌ساله 1404-1400

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار مدیریت تولید و عملیات، دانشکده علوم اقتصادی واجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 نویسنده مسئول و استادیار گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

3 استادیار گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

4 دانش‌‏آموختة کارشناسی ارشد مدیریت کسب‏‌وکار، دانشکدة علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران.

چکیده

استان همدان از جایگاهی مهم در تولید محصولات اساسی زراعی، باغی و دام و طیـــور در سطح کشور برخوردار است. همدان، به‏ لحاظ بهره‌مندی از توان‌های کشاورزی، فرصتی ارزشمند برای سرمایه‌گذاران به ‏شمار می‌رود، به ‏گونه‏‌ای که می‌توان با جذب سرمایه‌گذاری در این بخش، رسیدن به توسعه پایدار را سرعت داد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و رتبه‌بندی مهم‌ترین پروژه‌های فناوارانه بخش کشاورزی استان همدان در افق پنج‌سالة 1404-1400 و با به‏ کارگیری رویکرد ترکیبی سوات (SWOT)، فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) و تاپسیس (TOPSIS) انجام شد؛ همچنین، از نظر هدف، پژوهش کاربردی و از نظر جمع‌آوری داده‌ها، پیمایشی- توصیفی بود. جامعه آماری پژوهش سی نفر از خبرگان و متخصصان دانشگاهی و صنعت بودند که به‏دلیل محدود بودن جامعه، از تمامی اعضا به‏عنوان نمونه آماری بهره گرفته شد. بدین منظور، ابتدا به فرصت‌ها و چالش‌های شهرستان‌های استان همدان در بخش کشاورزی پرداخته و سپس، با استفاده از نظرات خبرگان، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‏‌ها و تهدیدهای بخش کشاورزی این شهرستان‌ها شناسایی شد. در ادامه، با به‏ کارگیری رویکرد فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی، بررسی شاخص‌های کلیدی در ارزیابی پروژه‌های با توان بالا صورت گرفت و وزن شاخص‌ها محاسبه شد. خروجی این رویکرد نشان داد که شاخص‌ها از نظر اهمیت، به ‏ترتیب، عبارت‏‌اند از: 1- امکان‌پذیری، 2- فناورانه بودن پروژه، 3- جذابیت پروژه و 4- تکمیل زنجیره ارزش. سرانجام، با استفاده از روش تاپسیس و نظرات خبرگان، پروژه‌های یادشده ارزیابی و رتبه‌بندی شدند. نتیجه نهایی ارزیابی این روش از نظر اهمیت در توسعه بخش کشاورزی استان حاکی از قرار گرفتن پروژه «گلخانه با فناوری پیشرفته سبزی» در رتبه اول و پروژه «بانک ژن» در رتبه آخر بود. در پایان، پیشنهادهای کاربردی بر مبنای شناسنامه پروژه‌ها و پیشنهادهای علمی برای پژوهش‏‌های آینده ارائه شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Identification and Ranking of the Most Important Technological Projects in Agricultural Sector of Hamedan Province of Iran in Five-Year Horizon of 2022-2026

نویسندگان [English]

  • Rouhollah Sohrabi 1
  • Mehdi Ajalli 2
  • Amir Hossein Rahbar 3
  • Sobhan Rahimi 4
1 Associate Professor , Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran.
2 Corresponding Author and Assistant Professor, Faculty of Management and Accounting, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
3 Assistant Professor, Faculty of Management and Accounting, University of Bu-Ali Sina, Hamedan, Iran
4 MSc. Graduate in Business Administration, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Hamedan province has an important position in the production of basic agricultural, horticultural, livestock and poultry products in Iran. Hamedan is considered as a valuable mine for investors in terms of benefiting from agricultural potentials, so that by attracting investment in this sector, it is possible to speed up sustainable development. This study aimed mainly at identifying and ranking the most important technological projects in the agricultural sector of Hamedan province in the five-year horizon (2022-2026) using a combined SWOT, Hierarchical Analytic Hierarchy Process (AHP) and TOPSIS approach. 
Methodology: The research method is an applied one in terms of purpose and a survey-descriptive one in terms of data collection. The statistical population of the study included 30 experts, academics and industry experts and due to such a limited population, all the members were used as a statistical sample. For this purpose, first, the opportunities and challenges of the cities of Hamedan province in the agricultural sector were investigated; then, using the opinions of experts, the strengths, weaknesses, opportunities and threats of the agricultural sector of the concerned cities were identified; and finally, using the Analytic Hierarchy Process (AHP) approach, key indicators in evaluating high-potential projects were evaluated and the weights of the indicators were calculated.
Findings: The output of this approach showed that in terms of importance, the concerned indicators respectively included: 1) feasibility, 2) technological nature of the project, 3) attractiveness of the project, and 4) completion of the value chain. Finally, the projects were evaluated and ranked using TOPSIS technique and expert opinions.
Conclusion: The final result of the evaluation of this technique indicated that the "high tech greenhouse" project was in the first rank and the "gene bank" project was in the last rank in terms of importance in the development of the province's agricultural sector. At the end, some practical suggestions were presented based on the identity of future projects and scientific suggestions.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Technological Projects
  • Ranking
  • Agricultural Sector of Hamedan Province
  • SWOT
  • Analytic Hierarchy Process (AHP)
  • TOPSIS

مراجع

  • Ajalli, M., Saberifard, N. and Zinati, B. (2021). Evaluation and ranking the resilient suppliers with the combination of decision making techniques. Management and Production Engineering Review, 12(3): 129-140. DOI: 10.24425/mper.2021.137685. (Persian)
  • Akbari, N. and Nateghi, H. (2018). Strategic documents of the 6th development plan of Isfahan province, 2017-2021 (Vol. 2): Sectoral (1). In: Report on the implementation of the Law of the Sixth Program of Economic, Social and Cultural Development of the Islamic Republic of Iran in 2017. Tehran: Plan and Budget Organization. (Persian)
  • Chakraborty, S., (2022). TOPSIS and modified TOPSIS: a comparative analysis. Decision Analytics Journal, 2: 100021.
  • Fallah Haghighi, N., Ramzanpour Nargesi, Q., Mirtorabi, M.A. and Bijani, M. (2020). Strengths, weaknesses, opportunities and threats of setting up knowledge-based companies by faculty members of Iran Scientific and Industrial Research Organization. Technology Development Management Quarterly, 8(1): 47-91. DOI: 10.22104/jtdm.2020.4035.2431. (Persian)
  • Hwang, C.L. and Yoon, K. (1985). Multiple attribute decision making. Springer-Verlog.
  • Jeshari, S. and Moradi, I. (2018). Compilation of agricultural economy development strategies in the rural areas of Sistan and Baluchistan province with a future research approach. Space Economy and Rural Development Quarterly, 8(29): 51-66. (Persian)
  • Momeni, M. (2018). Modern discussions of operations research. The Fourth Edition. Tehran: Mansour Momeni. (Persian)
  • Momeni, M. and Sharifi Salim, A. (2011). Multi-indicator decision-making models and software: AHP (Expert choice), ANP (Super decisions), TOPSIS (Topsis), PROMETHEE (Decision lab). The First Edition. Tehran: Mansour Momeni and Alireza Sharifi Salim. (Persian)
  • NCSP (2011). The Five-Year Plan (2007-2011). The five-year plan (2007-2011): Situation analysis, challenges, key result areas and strategic objectives, cross-cutting issues, sector priorities and strategies and plan implementation. Sudan: National Council for Strategic Planning (NCSP). Available at https://planipolis.iiep.unesco.org/sites/default/files/ressources/sudan_five_year_plan.pdf.
  • Ridley, G. and Offiong, E.O. (2019). Five-year science, technology and innovation plan of action 2019-2024. Hird Ordinary Session for the Specialized Technical Committee on Education, Science and Technology (STC-EST), 10th to 12th December 2019, Addis Ababa, Ethiopia.
  • Shahmoradi, M., Agahi, H. and Alibeigi, A.H. (2023). Strategic problem investigation of agricultural export development (case study: Kermanshah province). Journal of Regional Planning, 12(48): 61-76. (Persian)
  • Sohrabi, R., Samadi, A., Rahbar, A.H., Hamidi, S. and Hemmati Montasar, A. (2021). A report of the strategic document for the development of science, technology and innovation in Hamedan province. Quarterly Journal of Research and Technology, 3(2): 50-53. Available at https://basu.ac.ir/documents/169107/1522569/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87%208?version=1.1&t=1615702991443. (Persian)
  • SUGECO (2015). Five Year Strategic Plan 2016-2020. Sokoine University Graduate Entrepreneurs Cooperative (SUGECO), Management Team-July.
  • Tohidloo, S., Azami, M. and Ahadnejad Roushti, M. (2017). Analyzing the regional strategies of agricultural development in Hamedan province. Agricultural Extension and Education Research Quarterly, 9(36): 51-62. (Persian)
  • Torabi, T., Gholami, M., Mirmohammad, M. and Rabiei, M., (2022). Investigating the economic structure of Iran's provinces and their share and role in the gross domestic product based on the statistics of the provincial accounts between 2012 and 2022. Research Institute of Economic Statistics. (Persian)

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار