مزیت نسبی تولید و صادرات کشمش ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

  هدف اصلی این تحقیق، بررسی مزیت نسبی ایران در تولید و صادرات کشمش است. آمار و اطلاعات جهت محاسبه مزیت نسبی صادرات به‌صورت سری زمانی در سالهای 1340-80 و برای محاسبه مزیت نسبی تولید به‌وسیله تحقیق پیمایشی از استان خراسان(شهرستانهای کاشمر،‌خلیل آباد، بردسکن) جمع‌آوری شده است. به‌این منظور از شاخصهای مزیت نسبی آشکار شده [1] ( RCA ) و مزیت نسبی آشکار شده متقارن [2] ( RSCA ) جهت محاسبه مزیت نسبی صادرات‌وبرای‌محاسبه‌مزیت نسبی تولید از ماتریس تحلیل سیاستی [3] ( PAM ) استفاده شده است.   نتایج مطالعه نشان می‌دهد میانگین شاخص مزیت نسبی آشکار ش ده در دوره قبل از انقلاب و بعد از آن به ترتیب 31 و 39 است و اختلاف معنیداری بین آنها وجود دارد . همچنین ایران طی دوره موردمطالعه در صادرات کشمش مزیت داشته و جایگاه ‌ای ن محصول در بازار صادراتی ایران در دوره بعد از انقلاب مناسبتر بوده و درجه اطمینان برای ادامه حضور در بازار جهانی نیز در این دوره افزایش داشته است. افزون بر این ، نتایج وجود مزیت نسبی را در تولید کشمش در منطقه موردمطالعه نشان داده ‌است. همچنین دولت در زمینه نهاده‌ها ، به بهره‌برداران یارانه مستقیم و غیرمستقیم پرداخت کر ده ولی در کل ، سیاستهای دولت و شرایط بازار داخلی براساس شاخص حمایت مؤثر ، به ضرر تولیدکننده بوده است. علاوه بر این ، سودآوری خالص اجتماعی برای یک تن کشمش تولیدی بالغ بر 46 هزار تومان بوده است.          

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

product ion and export comparative advantage of raisins in Iran

چکیده [English]

  In respect to, economic and social role of raisins and grapes in national economy, abilities of the country for quantitative and qualitative advancing of this group, and world competitions in agricultural products market and high potential of raisins for exporting, the production and export comparative advantage of raisins have been studied. Time-series data 1961-2001 was used for surveying comparative advantage of export and for production comparative advantage; data was collected through survey research in Khorasan province. Revealed comparative advantage index in export indicates the existence of a comparative advantage. Also production comparative advantage indices of raisins were calculated based on policy analysis matrix. Results represent the existence of comparative advantage in raisins production in this region as well. The government has given direct and indirect subsidies for inputs to producers, although in all government policies and domestic market conditions based on Effectives Protection Coefficient have been disadvantageous for producers .